غذاهای محلی قشم که باید امتحان کرد

قشم را به سرزمین افسانه‌ها می‌شناسند. افسانه‌هایی از دره ستارگان، مادر و دختر سنگ شده، جزایر ناز و …. شگفتی‌های قشم به همین جا ختم نمی‌شود. مردم این جزیره حتی برای غذاهای خود، داستان‌هایی دارند. شاید همین قصه‌ها هم غذاهای محلی قشم را خوشمزه‌تر کرده. به‌خاطر ارتباط دور و دراز مردم این جزیره با هندوستان، سلیقه غذایی مردم جزیره تا حدود زیادی شبیه ذائقه هندی‌هاست؛ یعنی باید خودمان را برای غذاهای تند و پر از ادویه قشم آماده کنیم.

ماهی کبابی

مگر می‌شود به بزرگ‌ترین جزیره ایران رفت و ماهی نخورد؟ اهالی قشم ماهی سنگسر یا سرخو را از آب می‌گیرند و شکمش را پر از سبزی و فلفل می‌کنند. مردم محلی این ماهی را روی آتش ذغال کباب کرده و می‌خورند، اما اگر به رستوران برویم احتمالا آن را روی گاز برشته کرده‌اند. گاهی غذایی که مردم قشم با ماهی می‌پزند در ظاهر فرقی با غذاهای معروف‌تر ندارد. مثلا همان سبزی پلو با ماهی که بیشتر ما شب عید خورده‌ایم، در قشم با ماهی محلی هوور می‌پزند و با برنج مخلوط می‌کنند.

مهیاوه

با ماهی‌های کوچکی مثل ساردین غذایی پخته می‌شود که معمولا آن را در کنار وعده اصلی می‌گذارند. به این غذا ماهی‌آبه یا مهیاوه می‌گویند. البته مهیاوه را فقط در جنوب ایران نمی‌خورند.

مردم لارستان و جهرم هم به این غذا علاقه دارند. مهیاوه در واقع مایعی‌ست که از مخلوط ماهی کوبیده شده ساردین، جو برشته و خردل دست شده. جنوبی‌ها می‌گویند این غذایی بوده که ابن‌سینا برای پیشگیری از بیماری‌های پوستی به مردم توصیه کرده است.

کلمبا

کلمبا غذایی است که از گندم پرک درست می‌شود. آن را با آب روی گاز می‌گذارند و تا زمانی که گندم پخته و آب آن کم شود از روی گاز برنمی‌دارند. بعد ماهی‌ای که از قبل پخته شده را به آن اضافه می‌کنند و روغن حیوانی را رویش می‌ریزند. شیوه پخت آن شبیه حلیم است و به همین خاطر به آن حلیم ماهی هم می‌گویند.

عنکاس

خرما، یکی از درخت‌هایی است که به وفور در جنوب کشور رشد می‌کند. برای همین عجیب نیست اگر در برخی از غذاهای محلی قشم از شیره خرما استفاده شود. مثلا ماهی عنکاس را که مثل ماهی‌های دیگر طبع سردی دارد قطعه قطعه می‌کنند و داخل آب و خرما می‌پزند.

اگر این غذا را در رستوران بخوریم کنار بشقاب‌مان چند سیب‌زمینی سرخ کرده و سس گوجه هم می‌گذارند، اما شکل اصیل خوردن عنکاس در بین مردم محلی اینگونه نیست. گاهی هم همین ماهی را ورقه ورقه و بعد خشک می‌کنند.

بعد از کباب کردن این ماهی خشک شده آن را می‌کوبند و با خرما می‌خورند. شکل طبخ این ماهی در جاهای مختلف، متفاوت است. مثلا خاله، که در نزدیک قلعه پرتغالی‌ها خانه‌اش را به رستوران تبدیل کرده و رستورانش از بهترین رستوران های قشم است، ترکیبی از میگو و عنکاس را به مشتری‌ها می‌فروشد.

نان توموشی

یکی از تفاوت‌های این نان، با نانی که در شمال کشور پخته می‌شود، اضافه کردن پنیر و تخم مرغ در مایه خمیر آن است. سس مخصوص این نان همان سس مهیاوه است. این میان‌وعده معمولا توسط زنان محلی پخت می‌شود. از بین غذاهای محلی قشم نان تنوع زیادی دارد؛ علاوه بر توموشی نان‌های بالاتوه، لیتک، شَلوت، شُلشُلِه، فَلَزی، تَفتُون، بُتُنور هم در قشم می‌توان پیدا کرد.

این ‌نان‌ها به کل با نان‌های شهرهای دیگر متفاوتند. یکی از ادویه‌هایی که در نان‌های قشم می‌ریزند از خاک سرخ درست می‌شود. مثلا سوراغ یک نوع دسر محلی است که از خاک سرخ درست می‌شود و محلی‌ها آن را کنار غذا می‌خورند یا روی نان می‌ریزند.

رنگینک

یکی از میان‌وعده‌ها یا شیرینی‌های قشم رنگینک است؛ شیرینی‌ای که با خرما، روغن، خاک قند، دارچین درست می‌شود. رنگینک را در شیراز هم به عنوان سوغاتی می‌شناسند، اما مزه آن با رنگینک قشم فرق دارد.

هواری

اسامی غذاهای محلی قشم هم مثل طعم آن عجیب  است. برای مثال هواری چک میگ به غذایی گفته می‌شود که با میگوهای ریز درست می‌شود. این غذا ترکیبی از میگوهای سرخ شده و عدسی به همراه برنج است. ظاهر آن شبیه پلو میگو بوده، اما به خاطر وجود عدس پخته در طعم، تفاوت‌هایی با هم دارند.

پودینی کوسه

از غذاهای محلی قشم پودینی کوسه هم هست. کوسه را فقط باید در قشم خورد. اهالی قشم کوسه را می‌پزند و له می‌کنند. به آن لیموعمانی، ادویه، پیاز، رب و پیاز می‌زنند و دوباره روی گاز می‌گذارند.

وقتی کوسه می‌خوریم دیگر مجبور نیستیم با یک دست مدام درگیر درآوردن استخوان‌ها باشیم؛ چراکه موقع پخت، آنها را از گوشت جدا کرده‌اند. گاهی هم همین غذا را با سفره ماهی می‌پزند که به آن پودینی سفره ماهی می‌گویند.

برنج دیشو

آنهایی که مزه شیرین غذا را دوست ندارند احتمالا تمایلی به خوردن برنجی که به جای آب، در شیره خرما دم شده  هم نخواهند داشت. در بین غذاهای محلی مردم قشم، برنج دیشو طعم متفاوتی دارد. روی این برنج ماهی تلال برشته شده می‌گذارند و آن را می‌خورند.

قلیه ماهی و میگو

قلیه یا همان خورشت میگو و ماهی را می‌توانیم در همین تهران هم پیدا کنیم، اما بیایید با خودمان صادق باشیم؛ هیچ جا قلیه جنوب نمی‌شود. طعم تمر هندی و فلفل زیر زبان می‌تواند به کل تعریف ما را از قلیه عوض کند.

کباب بز

حالا کمی از دریا فاصله می‌گیریم و به غذاهای دیگر فکر می‌کنیم. الان چه چیزی می‌چسبد؟ یک غذای گوشتی مثل کباب. کباب بز به‌خاطر سلیقه گوشتی اکثر مردم ایران، غذای رایج مسافران در قشم است و برخلاف غذاهای محلی، بیشتر در رستوران‌های شهر پیدا می‌شود.

میوه‌های عجیب قشم

قرار نیست همه معده‌مان را فقط با غذاهای محلی قشم پر کنیم. بلکه نوشیدنی‌های جدید یا میوه‌ها و سبزیجاتی هم در این منطقه پیدا می‌شود که در محل زندگی‌مان یا وجود ندارد و یا بسیار گران فروخته می‌شود. پاپایا، آووکادو، کنار هندی، گواوا، استارفروت و دراگون فروت بعضی از این میوه‌ها هستند. حتی آب گواوا را در این منطقه با نام آب زیتون می‌فروشند که فقط در مناطق استوایی کره‌ زمین پیدا می‌شود.

نوشته غذاهای محلی قشم که باید امتحان کرد اولین بار در وبلاگ اسنپ تریپ. پدیدار شد.