معمولا اسم رفسنجان که می‌آید، یاد پسته‌اش می‌افتیم. اما به‌جز باغ‌های پسته، انگیزه‌های دیگری هم باعث سفر به این شهر می‌شود، مثل جاهای دیدنی یا هوای ملایم و خنکش به خصوص در پاییز.
رفسنجان کجاست؟
این شهر نیمه‌کویری در استان کرمان قرار گرفته و ۸۷۲ کیلومتر از تهران فاصله دارد؛ یعنی حدود ۹ ساعت در راه هستیم تا به مقصد برسیم. اگر از تهران بخواهیم برویم باید وارد جاده قم شویم، از کاشان، نائین و میبد هم بگذریم تا به یزد برسیم. از یزد تا مقصد حدود ۲ ساعت و ۴۵ دقیقه‌ست.
البته بدون ماشین شخصی هم می‌شود به این شهر سفر کرد. می‌توانیم بلیت اتوبوس تهران-رفسنجان را از پایانه جنوب بخریم و راهی شویم.
خوبی سفر به رفسنجان این است که اگر در تهران ساکن باشیم، با قطار تهران – کرمان هم می‌توانیم به این شهر برسیم. قطار در مرکز شهر ایستگاه ندارد و باید در ایستگاه احمدآباد، در ۴۰ کیلومتری شهر پیاده شویم. اگر با هواپیما برویم هم پروازمان کمتر از یک ساعت و نیم طول می‌کشد.
جاهای دیدنی رفسنجان:
موزه مردم‌شناسی یا حمام آقا سیدمهدی
مدت‌هاست حمام‌های عمومی، دیگر کاربری سابق را ندارند و حمام‌هایی که یک زمان جایی بودند برای استحمام اهل محل، یا خراب شده‌اند یا به واسطه معماری هنرمندانه، کاربری موزه را پیدا کرده‌اند. حمام آقا سید مهدی قریشی هم جزو دسته دوم است که به موزه‌های مردم‌شناسی تبدیل شده.
با سر زدن به این حمام ۱۰۰۰ متری، می‌توانیم بفهمیم که قدیم‌ها مردم چه‌طور زندگی می‌کردند، در دوره قاجار چه رسم و رسوماتی وجود داشته و دستگاه‌های بافندگی و مجسمه‌ها چه شکلی بوده‌اند.
آدرس:خیابان بهشتی، کنار مسجد امام
حصار قدیم
حدود ۲۰۰ سال پیش که رفسنجان هنوز اسمش بهرام‌آباد بود، حاکم کرمان، امیر مفخم بختیاری، دستور داد حصاری دور شهر بکشند که هنوز بخشی از آن باقی‌ست. از دروازه‌های این حصار فقط دروازه قطب‌آباد در ضلع غربی شهر باقی مانده و بقیه خراب شده‌اند. حصار را از خشت خام، گل لگدخورده و کاهگل ساخته و بالای دیوار ۶ متری‌اش را به شکل کنگره درآورده بودند که به آن منظره زیبایی داده.
آدرس: بین بلوار مدرس و خیابان بنفشه، خیابان عدالت
خانه حاج علی آقا
شاید شما هم مثل ما تصور می‌کردید بزرگ‌ترین خانه خشتی حتما در یزد قرار دارد، اما خانه حاج علی آقا که حدود پنج – شش کیلومتری مرکز شهر رفسنجان قرار گرفته، بزرگ‌ترین خانه خشتی ایران و دنیاست.
حدود ۱۵۰ سال پیش، یکی از بزرگ‌ترین تاجران آن دوره به اسم حاج آقا علی، معروف به زعیم‌الله رفسنجانی، این خانه را ساخت، خانه ای که سبک معماری آن قاجاری‌ست، گچ‌بری‌های قشنگی دارد و چشم از دیدنش خسته نمی‌شود. این مجموعه ۱۲ هزار متر است و حدود ۷ هزار متر زیربنا دارد.
شاید برای مایی که بیشترمان در در خانه‌های کوچک امروزی زندگی می‌کنیم تصور اینکه، خانه‌ای ۸۶ اتاق و ده‌ها تالار داشته، سخت باشد. ولی خانه حاج آقا علی، اینطور خانه‌ایست. این خانه در سه طبقه، زیرزمین، همکف و اشکوب اول دارد. به اضافه تالار حوض‌خانه، تالار شاه‌نشین یا بهاره، تالار پاییزی و تالار زمستانی.
در چند سال گذشته، بخش‌های زیادی از خانه حاج علی آقا مرمت شده و قرار است به زودی هم به هتل تبدیل شود. نوروز، تابستان و بعضی روزهای دیگر سال می‌شود از اینجا دیدن کرد.
آدرس: این خانه خشتی سنتی و دیدنی در روستای قاسم‌آباد، کنار خیابان قاسم‌آباد قرار گرفته.
بازار قدیم
بازارهای قدیمی هر شهری از جاهای جذاب آن به حساب می‌آیند. هم رد پای تاریخ را می‌شود در بازار دید و هم کمی گشت و خرید کرد. بازار سرپوشیده در دوره بهرام شاه سلجوقی در حدود سال ۵۴۶ خورشیدی ساخته شد و از اولین بناهای رفسنجان محسوب می‌شد. در این بازار، بارانداز، آب‌انبار، حمام، سقاخانه، کاروانسرا، مسجد و ۹ گنبد به سبک سلجوقی ساخته بودند.
بخش شرقی بازار به قیصریه معروف است که در سال ۱۳۷۷ آتش گرفت و هنوز کامل بازسازی نشده، اما ۲۱۲ حجره فعال در آن وجود دارد.
آدرس: محله علی‌آباد، بین خیابان انقلاب و خیابان بهشتی
عمارت باقری
از اواخر دوره قاجار عمارتی آجری در خیابان امام خمینی کنونی به‌جا مانده که به ثبت ملی رسیده. زیربنای خانه حدود ۲۶۰۰ متر مربع است و در دو طبقه زیرزمین و همکف ساخته شده.
نقاشی سقف‌ها و حاشیه راهروها را هم دو نفر از شاگردان کمال‌الملک کشیده‌اند. این روزها امکان بازدید عمومی از این بنا وجود ندارد، ولی بیرونش را می‌شود دید.
آدرس: خیابان امام خمینی
موزه ریاست جمهوری
گذشته از همه یادگارهای قدیمی و تاریخی شهر، در رفسنجان، یک ساختمان امروزی در میان باغی بزرگ ساخته شده که اسم‌اش موزه ریاست‌جمهوری‌ست.
مجموعه‌ای از هدیه‌های رسمی و غیررسمی که در دوره ریاست جمهوری هاشمی رفسنجانی به دولت هدیه شده بود، در هشت گالری این موزه به نمایش گذاشته شده. در طبقه اول این ساختمان کتابخانه و رستوران قرار دارد و حتی اگر نخواهیم از موزه‌اش دیدن کنیم، راه رفتن در باغ و ساختمان کتابخانه و غذا خوردن در رستوران می‌تواند حال و هوایمان را عوض کند.
آدرس: نزدیک میدان هاشمی رفسنجانی و بلوار زیتون
بادگیر معین
یکی از جاهای تاریخی رفسنجان همین بادگیر معین است. این بنا در دوره قاجار ساخته شده و در سال ۱۳۸۴ مرمتش کرده‌اند. بلندی این بادگیر ۱۶ متر است.
آدرس: خیابان بنفشه، بین خیابان‌های عدالت و شریعتی
یخدان عباس‌آباد حاجی
در خیابان اصلی روستای عباس‌آباد حاجی، یکی از آثار تاریخی منطقه را پیدا می‌کنیم که یخدانی به بلندی ۱۲ متر است.
این یخدان از خشت و ملات گل رس و در دوره قاجار ساخته شده و طراحی دایره‌ای شکلی دارد. زمانی، در اینجا تا آخر تابستان می‌توانستند یخ نگهداری کنند. چند سالی‌ست در این محل یک زورخانه برپا شده.
آدرس: روستای عباس‌آباد حاجی، در چهار کیلومتری شرق مرکز شهر
جاذبه‌های نزدیک
کاری که فرسایش با خاک می‌کند، یکی از قشنگ‌ترین جلوه‌های طبیعت را می‌سازد. در دره راگه که بخشی از ژئوپارک راگه به‌حساب می‌آید، می‌توانید شکاف‌ها، سوراخ‌ها و ستون‌های کوچک و بزرگی را ببینید که در اثر گذشت سالیان شکل گرفته‌اند و خیلی تماشایی هستند. این دره را در فاصله ۲۰ کیلومتری شهر و در مسیر روستای میمند پیدا می‌کنید.
در ۳۵ کیلومتری شهر، روستای اودرج قرار گرفته. در راه رسیدن به این روستا از میان باغ‌های پسته می‌گذرید. کمی بعد منظره درختان کویری پدیدار می‌شوند و بالاخره چشم‌انداز، کاملا کویری می‌شود. در این روستا یک درخت پسته عجیب و غریب وجود دارد که عمرش ۱۵۰۰ سال است. قطر تنه این درخت از سه متر هم بیشتر است.
در کیلومتر ۳۵ جاده رفسنجان به کرمان، در روستای کبوتر خان، کاروانسرای کبوتر خان واقع شده که بنایی آجری و تاریخی‌ست. بعضی‌ها باتوجه به سنگ‌نوشته‌های درون کاروانسرا می‌گویند این کبوترخانه مربوط به دوره زندیه است، اما آثاری از دوره صفویه هم در آن دیده می‌شود. وسعت این بنا حدود ۲ هزار متر است.
چی بخوریم؟
رفسنجانی‌ها، فسنجان را با پسته می‌پزند و مزه کاملا جدیدی از آن می‌سازند. کشک و پسته هم از غذاهای خوشمزه این شهر است که کم طرفدار ندارد.
رستوران گیلانی، واقع در خیبان امام خمینی جزو بهترین رستورا‌های رفسنجان است. رستوان کوهسار در خیابان مصطفی خمینی هم جزو رستوران‌های خوب شهر به حساب می‌آید.
در شهری که به باغ‌های پسته معروف است، نمی‌شود از خیر پسته گذشت. کره پسته، حلوای پسته و همچنین کلمپه و سمنوی اینجا هم خوشمزه است و از پاساژ ستاره در میدان شهدا یا همان بازار قدیم می‌شود خرید.
بهترین فصل سفر
تعطیلات نوروز و فصل پاییز بهترین زمان سفر به این شهر است. داغی هوا که تکلیف تابستان را روشن کرده. زمستان‌ها هم در این شهر هوا سرد و خشک است.
کجا اقامت کنیم؟
برای اقامت در هتل های رفسنجان باید بین هتل متوسط دو ستاره و لوکس چهار ستاره انتخاب کنید. کم‌ترین قیمت رزرو هتل ۱۱۰ هزار تومان است.
نوشته راهنمای سفر به رفسنجان اولین بار در وبلاگ اسنپ تریپ. پدیدار شد.
