بیشتریها تهران را شهری پرترافیک و شلوغ و پردود و دم میدانند. اما تهران جز این معایب، خوبیهای زیادی را در خودش جمع کرده. در دل این شهر هشت و نیم میلیونی، جاهایی هست که از دید خیلی از ما پنهان مانده. ما مثلا ممکن است کاخ سعدآباد یا کاخ نیاوران را بشناسیم و با موزه های تهران آشنا باشیم، اما جاهایی هم هست که یا کمتر به آنها سر میزنیم یا کمتر به ذهنمان میآیند، جاهایی مثل عمارت های تهران که در گوشه و کنار شهر قرار دارند.
عمارت کوشک(شقاقی)
اگر بخواهیم درباره زیباترین عمارت های تهران بنویسیم، قطعا عمارت کوشک یکی از آنهاست. عمارت کوشک یا خانه شقاقی که در سال ۱۳۷۸ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده، خانه مرحوم حسین شقاقی بوده.
حسین شقاقی، متخصص ریه، این خانه را بعد از بازگشتش از خارج برای خود میسازد. کوشک یعنی ساختمانی بلند، وسیع و زیبا و اینطور معروف است که شقاقی، خودش اسم کوشک را روی خانهاش گذاشته. البته عدهای به خانه شقاقی، خانه ماندلا هم میگویند.
عمر این بنای ۱۶۰۰ متری به ۸۰ سال میرسد و در زمان خود یکی از مدرنترین آشپزخانهها را داشته. زمانی که آشپزخانه بیشتر خانهها فقط گازی برای پخت و پز داشت، آشپزخانه عمارت کوشک با داشتن فر ذغال سنگی و مخزن آب گرم، کار را برای صاحب خانه آسان کرده بود.
عمارت در وسط باغ قرار دارد و نمای بیرونی آن مزین به آجرکاری، سنگکاری، گچبری و کاشیکاریست. بر خلاف بیشتر خانههای تاریخی که در منطقه فردوسی و ظهیرالاسلام قرار گرفتهاند، عمارت کوشک را به علت معماری اروپاییاش، خانه متفاوت خیابان کوشک صدا میکنند. در حال حاضر مرکز حمایت از میراث فرهنگی ناملموس در این عمارت قرار گرفته و موزه نقاشی پشت شیشه هم که دومین موزه نقاشی پشت شیشه دنیاست در این عمارت است.
آدرس: میدان فردوسی، خیابان کوشک حد فاصل فردوسی و لاله زار
عمارت مسعودیه
شاید وقتی استاد شعبان معمار باشی، به دستور ظلالسلطان، پسر ناصرالدین شاه، عمارت مسعودیه را ساخت، فکرش را نمیکرد، این عمارت باشکوه روزی در تهران پر دود و ترافیک، یکی از ساختمانهایی باشد که مردم برای دیدنش صف بکشند و در کنار حوض آبش هزاران عکس یادگاری گرفته شود.
عمارت مسعودیه، مثل خیلی از بناهای قدیمی تهران مثل مدرسه دارالفنون، در حوالی میدان بهارستان تهران واقع شده. جایی که گوشه گوشه آن پر از ساختمانهای قدیمیست که معماری خاص خودشان را دارند.
عمارت مسعودیه تهران، کاخ استراحت بهاری مسعود میرزا حاکم اصفهان بوده. پسر ناصرالدین شاه هم موقع آمدن به تهران در این عمارت استراحت میکرده. اسم عمارت هم برگرفته از اسم مسعود میرزا، عمارت مسعودیه شده است.
این بنای ۱۰۳ ساله، دو قسمت اندرونی و بیرونی دارد که به رسم معماری قدیم ساختمان اندرونی برای اهالی نزدیک خانه ساخته شده و قسمت بیرونی به حیاط و در ورودی راه دارد. عمارت دیوان خانه، عمارت سفره خانه، حیاط و عمارت سیدجوادی، حیاط خلوت، عمارت مشیرالدوله و عمارت حیاط خلوت و عمارت سر در کالسکه، از بناهای به جا مانده از زمان ساخت این ساختمان هستند. البته به ساختمانهای قدیمی چند ساختمان جدید از جمله چاپخانه و ساختمان آجری هم اضافه شده.
این عمارت که به زیباترین عمارت تهران مشهور است، مدتی تعطیل بود و بعد از مدتی دوباره درهایش به روی بازدیدکنندهها گشوده شد. اگرچه در همه اتاقها و قسمتها بسته است و فقط میتوان زیباییهای مسعودیه را از داخل حیاط دید.
این عمارت را شاهد تاریخی وقایع میدان بهارستان هم میدانند. اینجا در زمان مشروطه، پایگاه مشروطهخواهان و مخالفان محمدعلی شاه بود. شاید جالب باشد اگر بدانیم نخستین کتابخانه و موزه ملی ایران در این عمارت بنا شده است.
نزدیکی به مترو و وسایل حمل و نقل عمومی امکان دسترسی آسان به عمارت مسعودیه را هم فراهم میکند.
آدرس: خیابان جمهوری، نرسیده به بهارستان، خیابان ملت، تقاطع اکباتان
بیشتر بخوانید: ۷ باغ موزه تهران را بشناسیم
شمسالعماره
عمارت شمسالعماره در کاخ گلستان در واقع اولین بنای بلند و مدرن ایران است. مطابق آنچه از تاریخ تهران موجود است، ناصرالدین شاه، شمسالعماره را از روی عکس عمارتهای کلاه فرهنگی میسازد. عمارت خورشید یا همان شمسالعماره جزئی از مجموعه کاخ گلستان است، اما به دلیل اهمیت تاریخی که دارد، همیشه به عنوان عمارتی مجزا معرفی میشود.
ناصرالدینشاه قصد داشت از بالای عمارتی کل تهران را تماشا کند و این هدف، سنگ بنای ساخت شمسالعماره بود تا لقب بلندترین ساختمان تهران را بگیرد. هرچند بازدید عموم از شمسالعماره فقط تا طبقه اول این بنا ممکن است، اما تماشای آیینهکاری و ستونها و همچنین قدیمیترین ساعت تهران، هر روزخیلیها را راهی کاخ گلستان میکند.
ساعت بالای شمسالعماره، هدیه ملکه الیزابت به ناصرالدین شاه است. این ساعت که در بالای برج مرکزی نصب شده، حدود ۱۵۰ سال قدمت دارد. این ساعت مدتهاست که کار نمیکند و محمدعلی ساعتچی همدانی تلاش کرد آن را تعمیر کند، اما به دلیل کمبود بودجه تعمیرش متوقف شد.
آدرس: خیابان خرداد ۱۵، میدان ۱۵ خرداد، کاخ گلستان
سرای روشن
خیابان ناصرخسرو در دل بازار تهران، از قدیمیترین خیابانهای تهران است. سرای روشن هم در این خیابان واقع شده و از زیباترین عمارت های تهران محسوب میشود.
معروف است که این بنا که از مراکز قدیمی تجاری در ایران به حساب میآید، اولین بنا در تهران است که به سبک گوتیک ساخته شده. سرای روشن که در دهه هفتاد بازسازی شده، حالا یکی از مراکز خرید و فروش ناصر خسرو است. جایی که هنوز سالم و سرپاست و به ترکیب درها و پنجرهها و گچکاریهایش آسیبی نرسیده است.
آدرس: ناصرخسرو، نرسیده به کوچه مروی
عکس: آژانس عکس تهران
نوشته ۴ عمارت زیبای تهران را بشناسید اولین بار در وبلاگ اسنپ تریپ. پدیدار شد.