گران فروشی آفت گردشگری مازندران

گردشگری به عنوان صنعتی نوظهور اما درآمدزا الزامات ریز و درشت زیادی دارد که غفلت از هر کدام می تواند آسیبی به پیکره این صنعت بویژه در استانی گردشگر پذیر همچون مازندران وارد کند.

ایرنا: از جمله الزامات صنعت گردشگری که بی شک باید مورد دقت نظر زیاد قرار گیرد نحوه رفتار با گردشگر است که صنعت توریسم را چه در بخش داخلی و چه مسافران خارجی تحت الشعاع قرار می دهد و این رفتار ابعاد مختلفی را شامل می شود.
یکی از مهم ترین معضلات گردشگری امروز کشور و البته استان مازندران طی سال های اخیر در این حوزه گرانفروشی و عدم رعایت انصاف در برخورد با مسافر یا گردشگر از جنبه های گوناگون است.
بسیاری از افراد ارائه دهنده کالا و خدمات از هتل داران، صاحبان ویلاها و اقامتگاه های اجاره ای گرفته تا رستوران داران، فروشندگان ثابت و سیار و غیره در برآوردن مایحتاج مسافر و گردشگر به جای گردشگری استان و شرایط مسافر ، تنها به جیب خود می اندیشند.
این روزها شرایط گردشگری مازندران به گونه ای شده که گردشگران از بدو ورودشان با قیمت های نجومی اجناس مواجه می شوند و این وضعیت در کنار چند نرخی بودن کالاهای مختلف عرضه شده و یا محصولات صنایع دستی و برخورد متفاوت فروشندگان با گردشگران داخلی و خارجی آسیب جدی برای گردشگری استان به همراه دارد.
گرانفروشی و سوءاستفاده از شرایط و جیب مشتری نه تنها به فراری دادن گردشگر و ذهنیت منفی در مورد مردم استان منجر می شود بلکه اعتبار کلی گردشگری و نظارت بر این حوزه را در مازندران زیر سئوال می برد.
پیامدهای این مساله بر رونق و توسعه گردشگری تاثیر بسزایی دارد به طوری که عده ای از صاحب نظران و کارشناسان حوزه گردشگری معتقدند تا زمانی که نرخ اجناس مصوب نشود، در زمینه خدمات قانون و نظارتی صورت نگیرد یا در منوی رستوران ها و واحدهای پذیرایی لحاظ نگردد، گردشگری با مشکلات بیشتری هم مواجه خواهد شد و اعتماد گردشگران به مرور خدشه دار می شود.
** شاهدی از غیب
در حالی کارشناسان بر جدی گرفتن این آسیب گردشگری تاکید دارند که به گفته مدیرکل تعزیرات حکومتی مازندران گرانفروشی و عدم درج قیمت بیشترین تخلفات اقتصادی اصناف در تعطیلات نوروزی سال ۹۸ بوده است.
یدالله ملکی افزود: در مجموع در طرح نوروزی ۲ هزار و ۴۴۴ پرونده تخلف اقتصادی در تعزیرات تشکیل شد که دو سوم از این پرونده ها مربوط به گرانفروشی و عدم درج قیمت بود.
وی گفت که در تخلفات اقتصادی پوشاک فروشان و نانوایی ها بیشترین تخلف را در صنوف مختلف فعال در این استان به خود اختصاص دادند.
ملکی افزود : حدود ۴۳۰ فقره از پرونده تخلفات اقتصادی طرح نوروزی در مازندران مربوط به پوشاک و نانوایی ها بود.
وی گفت که در مجموع در طرح نوروزی متخلفات اقتصادی در این استان افزون بر ۳۷ میلیارد ریال جریمه شدند.
در سال گذشته نیز متخلفان اقتصادی در این استان حدود یک هزار میلیارد ریال جریمه شدند که ۸۰ درصد از متخلفان جرایم خود را به خزانه دولت واریز کردند.
مازندران افزون بر ۱۳۰ هزار واحد صنفی فعال دارد به گونه ای به طور میانگین به ازاء هر ۲۷ نفر در این استان یک واحد صنفی فعال است و این آمار در سطح کشور به ازاء هر ۱۰۰ نفر یک واحد صنفی است.
** خودزنی به خاطر منافع کوتاه مدت
رویا امیری از کارشناسان صنعت گردشگری معتقد است گران فروشی به گردشگران با اصول اقتصادی کسب درآمد ماندگار و پایدار و توسعه آن در تضاد است و به همین دلیل هم حل این مشکل باید مورد توجه جدی قرار گیرد.
وی گفت : نظارت و پیگیری قاطعانه مهم ترین مساله ای است که باید بسیار جدی در استان به آن پرداخته شود چون در بسیاری موارد حتی مسأله تخلف برخی مجموعه‌های گردشگری تحت نظارت سازمان میراث فرهنگی منعکس می شود اما متأسفانه واکنش مثبتی در راستای جلوگیری از این وقایع دیده نشده است.
وی ادامه داد: درنظر گرفتن این نکته ضروری است که با گرانفروشی نمی‌توان درآمد شهر را بالا برد بلکه اثر سوء این رفتار می‌تواند ضرر و زیان هنگفتی در درازمدت بر روی صنعت گردشگری داشته باشد.
امیری گفت: متأسفانه میراث فرهنگی کمتر به این مسأله توجه می‌کند و با ابلاغ برخی نرخ‌نامه‌ها باعث افزایش غیرمنطقی قیمت‌ها شده است.
وی ادامه داد: به طور مثال یک پُرس غذا در یک رستوران تحت نظارت میراث فرهنگی در برخی موارد تا ۱۰۰ درصد گران‌تر از همان غذا در رستوران‌هایی است که انجمن حمایت اقدام به قیمت‌گذاری برای آنها می‌کند.
این کارشناس با اشاره به قیمت های بالای هتل ها نیز گفت : مدیران هتل ها دائما علت این امر را میزان بالای سرمایه‌گذاری در ساخت هتل می‌دانند در حالی که هتل‌ها از انواع و اقسام هزینه‌هایی همچون عوارض ساخت و مالیات معاف هستند و به همین علت باید خدمات با قیمت مناسب در اختیار مصرف‌کننده قرار دهند اما در عمل عکس موضوع اقدام می‌کنند.
وی افزود: در بسیاری موارد حتی برخی کالاها مثل آب معدنی و نوشیدنی‌های بسته‌بندی که دارای قیمت مصوب از مراجع قانونی هستند، مجددا در منوی هتل‌ها با قیمت دو تا سه برابری عرضه می‌شوند که تخلف آشکار و گرانفروشی محسوب می‌شود.
امیری گفت: در زمینه گردشگران خارجی حتی شرایط از این نیز حادتر است و بسیاری از افراد به کل، انصاف و وجدان را در برخورد با مسافران خارجی دریافت کننده کالا و خدمات زیر پا می گذارند و این مساله کاملا با اصول اقتصاد و توسعه و بازاریابی منافات دارد.
وی افزود: این نکته را نباید فراموش کرد که گردشگر چه خارجی و چه ایرانی باید به چشم مشتری در نظر گرفته شود که فروشنده باید تمام تلاش خود را برای دائمی شدن خرید و تقاضای او بکار ببرد، ما باید خدمات را به ساده‌ترین راه‌های ممکن و طبق تعرفه ارائه دهیم و اعتماد گردشگران را جلب کنیم.
** غریب نوازی به جای مهمان نوازی
معاون گردشگری استان مازندران با بیان اینکه در عمق فرهنگی مردم مازندران مهمان نوازی محور روابط اجتماعی است، گفت: اما متاسفانه در چند سال اخیر در مواجهه با گردشگران و مسافران، گرانفروشی به یک برند تبدیل شده است.
مهران حسنی افزود : علت اصلی بالا رفتن هزینه مسافرت به مازندران ابتدای امر به دلیل حضور کاسبانی غیر بومی در اقتصاد گردشگری از فروشگاههای بزرگ گرفته تا اقامتگاهها بر می گردد.
وی توضیح داد : بسیاری از بخش های گردشگری استان مازندران از جمله فروشگاههای البسه و پوشاک، برخی از ویلاهای استیجاری و اقامتگاه ها ، رستورانها و کافه ها و همچنین مراکزسرگرمی در اختیار افراد غیر بومی بوده و با سرمایه آنها ساخته شده است که خود به نوعی تهاجم اقتصادی محسوب می شود.
معاون گردشگری اظهار داشت : البته نقش نظارت نیز بی تاثیر نیست که برخی تخلفات را ممکن می سازد ، اما باید در نظر داشت استانی که تنها در تعطیلات نوروزی میزبان حدود ۱۸ میلیون نفر شب گردشگر بوده ، حوزه های نظارتی چقدر گسترده خواهدبود.
حسنی همچنین گفت : فقدان سرمایه گذاری سرمایه داران مازندرانی در بخش های گردشگری راه را نیز برای حضور غیر بومی ها بازکرده است که خود به نوعی فرهنگ ‘ غریب نوازی ‘ را به جای مهمان نوازی هم به مسافران و گردشگران و هم به مردم استان تزریق می کند.
** زباله ، رهاورد گران فروشی به گردشگران
وی افزود : این گونه گرانفروشی در استان مازندران نه تنها منجر به دلسردی گردشگران می شود بلکه بسیاری از مسافان را نیز مجبور می کند تمامی نیاز مسافرت خود را از استان های محل زندگی خود تامین کرده و فقط زباله را برای مازندران بیاورند.
او ادامه داد : گرانفروشی تاثیر منفی دیگری مثل ایجاد ذهنیت منفی از مردم مازندران در میان گردشگران دارد که همواره در طول تاریخ به مهمان نوازی شناخته می شدند.
معاون میراث فرهنگی مازندران گفت : در برخی مناطق استان حتی محصولات خوراکی چند برابر استان های دیگر فروخته می شود که نارضایتی و شکایت مسافران را نیز در پی دارد.
حسنی میزان گرانفروشی را در مناطق غربی استان مشهودتر عنوان کرد و افزود : این مساله در گردشگری رفته رفته در حال تبدیل شدن به نوعی رقابت است و ممکن است پس از آن به فرهنگ تبدیل شود که ضربه خطرناکی در بلند مدت به اقتصاد گردشگری استان وارد خواهد کرد.
وی گفت : برای حرکت به سمت اقتصاد و صنعت گردشگری باید تمامی عناصر گردشگری از جمله هزینه سفر حالتی استاندارد داشته باشد تا نه تنها از مدار عدالت خارج نشود، بلکه دلسردی مسافران و یا حتی فرار آنها را نیز در پی نداشته باشد.