امکان ندارد کسی مسافر اصفهان باشد و راهش به کاخ هشت بهشت نیافتد. بیشتری‌ها بعد از دیدن سی‌وسه پل از سنگ‌فرش‌های چهارباغ پایین می‌گذرند و به سمت بازار هنر راهی می‌شوند. کاخ هشت بهشت اصفهان هم دقیقا کنار همین بازار است. برای دیدن این عمارت باید وارد فضای سبز آن شد تا مقابل حوض، چشم‌مان به زیبایی آن روشن شود.
کاخ هشت بهشت کجاست؟
بعد از ۵ دقیقه پیاده‌روی از سمت سی‌وسه پل به طرف چهارباغ عباسی، در سمت راست‌مان باغی وجود دارد که به کاخ هشت بهشت اصفهان معروف است. حدود یک سال است که امکان رانندگی در این مسیر دیگر وجود ندارد و برای بردن ماشین باید از خیابان باغ گلدسته در ضلع شرقی عمارت وارد شویم و خودرویمان را همان جا پارک کنیم.
چرا باید به دیدن هشت‌بهشت اصفهان رفت؟
کمتر دیده شده که در شهرهای مدرن و پیشرفته باغی دقیقا در مرکز شهر هنوز پابرجا باشد. یکی از ویژگی‌های باغ هشت بهشت اصفهان هم همین است؛ اینکه ضلع شرقی‌اش شهرداری و ضلع غربی‌اش بازار طلافروشی (بازار هنر) قرار دارد و مردم برای میانبر زدن خیابان از وسط یک باغ سرسبز می‌گذرند؛ چیزی که کمتر در شهرهای امروزی پیش می‌آید.
البته باید گفت همه فضای سبز محوطه پارک زیرمجموعه باغ هشت بهشت اصفهان نبوده، بلکه بعد از انقلاب اینجا به یک پارک (به نام شهید رجایی) تبدیل شده است.
یکی از زیبایی‌های کاخ هشت‌بهشت اصفهان، کاشی‌کاری‌هایی‌ست که در دل خودش چندین داستان را به تصویر کشانده. داستان‌های خیالی از شکار و تمثیل‌هایی که با نگاه به آن به یاد شاهنامه می‌افتیم.
هشت بهشت اصفهان اتاق‌های زیادی دارد که داخل بعضی از آنها حوض وجود داشته. دیوارهای اتاق‌هایش آینه‌کاری شده و سقفش از نظر جذابیت چیزی کم از سقف مسجد لطفعلی خان در میدان نقش‌جهان ندارد. همانطور که سقف‌ها در معماری‌های اصفهان از اهمیت زیادی برخوردارند، سقف این کاخ هم مانند بناهای دیگر این شهر زیبایی شگفت‌انگیزی دارد.
وسط کاخ یک حوض از جنس مرمر درست شده که به آن حوض مروارید می‌گویند. دلیل این نام‌گذاری هم به قطره‌های مروارید شبیه به آب برمی‌گردد که از سوراخ‌های فوارره بیرون می‌ریختند.
یکی از دلایل دیگری که چاره‌ای جز دیدن این باغ برای ما نمی‌گذارد این است که این باغ دسترسی خوبی به دیدنی‌های دیگر شهر دارد.
از یک سو می‌توان با ۲۰دقیقه پیاده‌روی از خیابان گلدسته و بعد خیابان سپه به میدان نقش جهان نزدیک شد، از سوی دیگر می‌توان پنج دقیقه‌ای از خیابان چهارباغ عباسی به سی‌و سه پل رسید. همچنین اطراف این کاخ مادی‌های زیادی قرار گرفته که زیاد شناخته شده نیستند. معروف‌ترین مادی اصفهان به نام «نیاصرم» که روزی پر از آب بوده نرسیده به کاخ و در کوچه‌ای پایین‌تر از خیابان سیدعلی‌خان قرار دارد.
چرا هشت بهشت؟
مگر جز این است که هفت در متون قدیمی عدد مقدسی بوده؟ پس چرا اسم این کاخ هفت بهشت نیست؟ از داستان نام‌گذاری هشت‌بهشت اصفهان روایت‌های زیادی وجود دارد.
برخی می‌گویند شاه سلیمان صفوی این عمارت را برای هشت سوگلی‌اش ساخته بود که چهار نفر از آنها در طبقه پایین و چهار نفر دیگر در طبقه بالا زندگی می‌کردند. البته احتمالا دلیل مهم‌تری هم برای این نام‌گذاری بوده که به ساختار هشت‌ضلعی و معماری کاخ برمی‌گردد. یعنی شبیه یک مربع که زاویه‌های آن بریده شده و ساختمان را شبیه به یک هشت‌ضلعی کرده.
هشتی در زمان خودش به معنای ورود به بهشت بوده؛ البته کاخ هشت بهشت به نام‌های دیگری مثل هشت به هشت یا باغ بلبل و هشت در بهشت هم شناخته می‌شود.
این عمارت هشت‌ضلعی چهار نما یا چهار زاویه که هیچ کدام شبیه به یکدیگر نیستند، دارد و جالب اینکه این تنوع ترکیب منسجم آن را به هم نزده.
در دوره قاجار بخشی از این کاخ به مدرسه تغییر کاربری می‌‌دهد و بعد اداره آن در دوره ناصرالدین شاه به یکی از زنان درباری سپرده می‌شود. بیشترین آسیب‌های وارد شده به هشت بهشت، ناشی از چشم‌داشت‌هایی‌ست که میراث‌داران این زن درباری به کاخ داشتند.
باغ هشت بهشت اصفهان یکی از کوشک‌های باقی مانده از دوران صفویه است و زیبایی اعجاب‌آور کاهش هشت بهشت اصفهان باعث شده که در متون ایران‌شناسی قدیمی توصیف‌های زیادی از آن وجود داشته باشد.
حتی چیزی که فرانسوی‌ها اسم کیوسک بر آن گذاشتند، در واقع برگرفته از کوشک‌ها یا عمارت‌های کلاه‌فرنگی بود که در ایران ساخته می‌شد. یعنی با تقلید از نام کوشک، به معنای عمارتی که وسط یک باغ بزرگ وجود داشته، کیوسک وارد زبان فرانسوی شد. برای همین حتی امروز خود ما هم به پنجره‌ای که از آن بلیط می‌خریم یا به دکه‌های روزنامه، کیوسک می‌گوییم.
هشت بهشت در ایران
در کشور ما اسم باغ‌های زیادی هشت بهشت بوده. باغ هشت بهشت تبریز در دوره قاجارها زیاد مورد استفاده قرار گرفته، اما از آن امروز به جز یک ویرانه باقی نمانده.
جالب اینکه برخلاف هشت بهشت اصفهان که روی کاشی‌هایش نقش شکار به تصویر کشیده شده بود، روی سقف این عمارت تبریزی، تصاویر جنگاوری‌ها یا حضور سفیران عثمانی در ایران بیشتر به چشم می‌آمد. بنای کاخ شباهت زیادی به چهل ستون اصفهان و حتی قزوین دارد. با این فرق که دیوارها و سقف آن کمتر از این دو مرمت شده‌اند.
ساعت بازدید
ساعت بازدید از کاخ بین ۹ صبح تا ۱۶ بعدازظهر است. خارجی‌ها بلیط آن را باید با ۲۰ هزار تومان و ایرانی‌ها ۲ هزار و ۵۰۰ تومان تهیه کنند.
نوشته کاخ هشت بهشت؛ یک برش از بهشت اولین بار در وبلاگ اسنپ تریپ. پدیدار شد.
