بناهای باستانی شوش آنقدر زیادند که نمیتوان گفت دیدن کدام یک اولویت بیشتری دارد. کاخ آپادانا شوش یکی از همین جاذبههای تاریخیست. کاخی که میگویند ییلاق زمستانی داریوش هخامنشی بوده و بیشتر از ۱۰ هزار متر مربع مساحت داشته.
کاخ آپادانای شوش کجاست؟
باید از اندیمشک در خوزستان ۴۰ کیلومتر رانندگی کنیم تا به شوش برسیم. از اندیمشک تا شوش ۴۱ کیلومتر فاصله است و شوش با اهواز هم ۱۱۷ کیلومتر فاصله دارد. در شهر شوش وارد خیابان رجایی میشویم و از آنجا تابلوها را دنبال کنیم. دست آخر بعد از ۴۰ دقیقه رانندگی از اندیمشک به سمت این سایت گردشگری، به دنیایی متعلق به ۹۰۰ سال قبل از میلاد مسیح تونل میزنیم. برای سر زدن به کاخ آپادانا باید با خودروی شخصی راهی شویم. در غیر این صورت راهی به جز تاکسی دربست وجود ندارد.
چرا آپادانا را باید دید؟
امروز از کل آن برج و بارو تنها زیرستونهای کاخ باقی مانده و اینجا را شبیه به یک خانه قدیمی جنگزده کرده است. بخشی از سرستونهای آن در موزه شوش و بخش مهم دیگر نزدیک به ۱۰۰ سال پیش توسط فرانسویها دزدیده شده که برای دیدن آن باید تا لوور رفت. با این حال زیرستونهای آن در محل کاخ قرار دارد و دیدنش بیشتر از نیم ساعت وقت نمیگیرد.
معمار این عمارت، دیوارهای کاخ را با نقوشی مثل سپاه جاویدان، شیربالدار و گل نیلوفر تزیین کرده. برای مثال نقش شیر کاخ از آجرهای قالبی ساخته شده که امروز در لوور نگهداری میشود.
از شباهت ستونهای کاخ آپادانای شوش و تخت جمشید هم میتوان فهمید هردو متعلق به یک دوره زمانی بودهاند. در دیوارهای کاخ آپادانا که امروز چیزی از آن باقی نمانده همان نقشهای سربازان هخامنشی با فیگورها و ریشهایی که در تخت جمشید دیدهایم تکرار میشود.
دیدن کاخ آپادانای شوش بیشتر از اینکه عظمت بنای تاریخمان را یادآوری کند، جای خالی بناهایی را نشان میدهد که حالا باید آنها را در موزههای خارجی پیدا کرد.
در موزه شوش، چند قطعه برجا مانده هم نگهداری میشود؛ این قطعات شامل همه چیزهاییست که فرانسویها با خود نبردهاند. یکی از زیباترین آثار باقیمانده یک ستون و همچنین کتیبهای از مرد کماندار است که در لوور نگهداری میشوند. این کتیبه سفالی که نزدیک به پنج متر ارتفاع دارد نقش چند سرباز هخامنشی را به تصویر کشیده است.
وضعیت امروزی کاخ تماما ناشی از قاچاق آثار باستانی نیست و گفته میشود که چندین سال بعد از ساخت، در زمان اردشیر اول این کاخ سوخته و دوباره بازسازی شده است.
مجموعه کاخ اتاقها و تالارهای زیادی داشته که ۱۱۰ اتاق آن کشف شده. از تالارهای آن میتوانیم به تالار بار عام، حرمسرا، دروازه و کاخ پذیرایی اشاره کنیم. باستانشناسهایی که به اینجا آمدهاند گمان میکنند که کاخ آپادانا شش حیاط داشته که اطراف کاخ بوده. از آنجایی که داریوش اول دستور میدهد این کاخ را بر روی بقایای عیلامی بسازند، باستانشناسان میگویند
از ۹هزار سال پیش، یعنی قبل از اینکه آپادانا ساخته شود زندگی در این منطقه در جریان بوده. آنها همچنین یک طرح فرضی از شکل قدیمی این کاخ کشیدهاند که شباهت زیادی به تخت جمشید دارد.
داخل این کاخ کتیبهای قدیمی هم قرار داشته که به دوران هخامنشیان برمیگردد. البته این کتیبه هم امروز در ایران نیست. این کتیبه یکی از اولین متنهای به جا مانده از زمان هخامنشیست و داخل آن دستور ساخت بنای کاخ شوش داده شده. به کمک این کتیبه و قطعات دیگری که در لوور نگهداری میشود حتی میتوان متوجه شد که در این کاخ طلاکاران مصری از مصالحی مثل طلا، سنگ لاجورد، فیروزه، نقره و آبنوس استفاده کردهاند.
بیشتر بخوانید: جاهای دیدنی دزفول
جاذبههای نزدیک
قلعه شوش: مسافرهایی که به این سایت تاریخی میآیند بیشترین وقتشان را صرف دیدن موزه میکنند. وقتی تا اینجا آمدهایم باید سری هم به قلعه فرانسویها یا قلعه شوش بزنیم. سر را که بچرخانیم چشممان به قلعه میافتد. قلعهای که به دست فرانسویها ساخته شده و عمر ۱۰۰ ساله دارد.
برخی از بازدیدکنندهها گمان میکنند تاریخچه آن به دوره هخامنشیان میرسد، اما این در حالیست که فرانسویها در دوره قاجار آن را با آجرهای کاخ آپادانا ساختهاند که هم به آن ارزش تاریخی بدهند و هم اشیای تاریخی کشف شده را در قلعه نگه دارند.
جالب اینکه طرح بنای این قلعه بسیار شبیه زندان باستیل در فرانسه است و نظم معماری هخامنشی، محوطه را تغییر داده. البته جنگ هشت ساله هم آسیب زیادی به بنای قلعه وارد کرده و هرچه از آن باقی مانده از مرمتهای ناشیانه چند سال پیش جان سالم بهدر برده است.
موزه شوش: موزه شوش داخل باغی بزرگ قرار دارد که در آن، آثار به جا مانده دوران عیلامیها را نگه میدارند. این موزه در زمستانها ۹ صبح تا ۵ عصر و در تابستانها از ۹ صبح تا ۶ عصر باز است.
داخل حیاط موزه، برخی از آجرهای به دستآمده از حفاریها را نگهداری میکنند. همچنین علاوه بر بقایای کاخ آپادانا، قطعات باستانی دیگری هم مثل مجسمهها و سرستونهای مسجد سلیمان، تابوتهای سفالی، سنگی و خمرهای سفالی، مجسمههای خدایان، تزیینات دیواری سفالی، آجر نوشتههای چغازنبیل و … قرار دارد.
نوشته ملاقات با کاخ آپادانا؛ یک عظمت به تاراج رفته اولین بار در وبلاگ اسنپ تریپ. پدیدار شد.