شماره 924 در فهرست آثار ملی به نام بازار وکیل ثبت شده، بازاری که قدمتش به 250 سال قبل برمی گردد ونه تنها کاربری خود را حفظ کرده بلکه همچنان به یکی از اصلی ترین جاذبه های گردشگری فارس تبدیل شده و کمتر گردشگر داخلی و خارجی است که به شهر شیراز بیاید و از این بازار دیدن نکند اما آن چه که این روزها نگرانی برخی از مسئولان شهری را دوچندان کرده وضعیت دیوارها و سقف این بازارتاریخی است.
حاجیه جعفرزاده
به گزارش «توریسم آنلاین» روزنامه خبر جنوب نوشت: هفته گذشته رئیس کمیسیون گردشگری شورای اسلامی شهر شیراز در مورد تخریب بازار وکیل شمالی هشدار داد و از احتمال این که هر لحظه ممکن است سقف این بازار بر سر مردم و بازاریان آوار شود، سخن گفت.
سولماز دهقانی بر این بارور است که بازار وکیل شمالی در حال فروریختن است و فریادرسی هم ندارد، نه شهرداری بودجه ای برای مرمت دارد و نه این مساله برای میراث فرهنگی مهم است از این رو برخی طرح های گردشگری شهر شیراز به اعتبارات ملی نیازدارد.
از طرفی نایب رئیس شورای اسلامی شهر شیراز نیز با انتشار توئیتی در فضای مجازی از رئیس جمهوری خواست که برای جلوگیری از تخریب بازار وکیل تدبیری بیندیشد.
ابراهیم صبوری همچنین از شهروندان شیرازی نیز دعوت کرده که به کمپین نجات بازار وکیل بپیوندند.
از سوی دیگر مصیب امیری مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان فارس، موضوع وضعیت بحرانی بازار وکیل و احتمال تخریب آن را به شدت رد کرد و گفت: مطرح کردن تخریب بازار وکیل کلی گویی است و این مجموعه به هیچ عنوان در حال تخریب نیست.
امیری افزود: بازار وکیل روزانه محل عبور و مرور تعداد کثیری از گردشگران داخلی و خارجی است و به تبع آن کسبه این مکان از فروش بیشتری برخوردارند و رونق اقتصادی همیشه در این مجموعه وجود داشته و دارد.
بنابر این گزارش در چند روز اخیر فیلمی هم در فضای مجازی منتشر شد که تصاویری از تخریب دیوارها ، کف و سقف مکانی را نشان می دهد که بنا بر اظهارات برخی از فعالان و دوستداران میراث فرهنگی متعلق به بازار وکیل شرقی است!
همچنین برخی از این فعالان هم معتقدند که این بنای مخروبه ضل شرقی بارار وکیل شمالی است زیرا اصلا در شیراز بازار وکیل شرقی وجود ندارد.
اهمیت جهانی بازار وکیل خبر نگار «خبر جنوب» را بر آن داشت تا بدون تکیه بر آن چه در فضای مجازی و لابه لای خبر های راست و دروغ دست به دست می چرخد از این اثر ملی و منحصر به فرد بازدید کند و زوایای پنهان و آشکاری که این بنای تاریخی را تهدید می کند ببیند . این بازدید با همراهی حسین عباسی مهر مدیر پایگاه میراث تاریخی شیراز ، سیامک بصیری کارشناس فنی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس ، علی اکبر عبداللهی نماینده بازاریان در بازار وکیل شمالی و تنی چند از کارشناسان حوزه میراث فرهنگی و مرمت استان فارس از مجموعه بازار وکیل شیراز شامل بازار شمالی و پشت بام آن همچنین تمامی سراها وبناهای الحاقی انجام شد. آن چه می خوانید حاصل این بازدید ها و گفت و گوی خبرنگار ما با این کارشناسان است.
در قسمت هایی از دیوارهای بیرونی بازار وکیل شمالی به ویژه سرای گمرک، تَرَک هایی دیده می شود اما از فروریختگی دیوارها و یا سقف بنا خبری نیست هرچند وجود علفهای هرز و آجرهایی که جابه جا شدهاند در این بنای ملی دیده می شوند. با توجه به بازدیدها عمده ترین مشکل و یا خطری که بازار وکیل با آن روبه رو است چیست؟
عباسی مهر: خطری که بازار وکیل شیراز را تهدید می کند فرسودگی سازه و بنا نیست چرا که بازار از پی محکم است و حتی ترک های موجود در قسمت هایی از دیوارها نیز فعال نیست.
فعالان و دوستداران میراث فرهنگی نگران نباشند این بازار محکم و استوار است اما آن چیزی که این بنای ملی را با مشکل روبه رو کرده وجود سیم ها و کابل های برق و تلفن همچنین سد معبر هایی است که بازاریان برای این بنا به وجود آورده اند. متاسفانه بازاریان در مقابل حجره هایشان بساط پهن می کنند و این موضوع سد معبری را به وجود آورده که اگر آتش سوزی در این محل رخ دهد امکان ترک افراد از محل به سختی صورت می گیرد.با این حال نمی توان با صراحت عنوان کرد که بازار وکیل (شمالی و جنوبی) در حال تخریب و فرو ریختن است. سازه این بنا هیچ مشکلی ندارد.
بصیری: میراث فرهنگی، بازاریان و حتی شهرداری سال هاست که برای مرمت و احیای قسمت های آسیب دیده بازار تفاهم نامه ای امضا کرده اند که هر یک از آن ها نیز تعهداتی دارند که به آن عمل کرده اند. وضعیت بازار وکیل تثبیت شد. قسمت هایی هم که دچار آسیب است مالک دارد و باید مالکین آستین بالا زده و با نظارت میراث فرهنگی مرمت بنا را آغاز کنند.
عبداللهی: بازار وکیل یک بنای ملی و البته 250 ساله است که نیازمند مراقبت و رسیدگی بیشتری است و برای مرمت و حتی اظهار نظر در مورد روند تخریب ها به عهده کارشناسان است اما با این وجود وضعیت بازار وکیل آن هم قسمت شمالی در شرایط خوبی است.
با اینکه اصلی ترین افرادی که از بازار وکیل استفاده اقتصادی دارند بازاریان و حجره داران هستند اما همواره گفته می شود که آن ها در پروژه های مرمت و ساماندهی با ارگان های دولتی چون میراث فرهنگی مشارکت نمی کنند دلیل این موضوع چیست؟
عبداللهی: این موضوع صحت ندارد و کذب محض است زیرا هم اکنون بسیاری از بازاریان در سرای گمرک و حتی بازار شمالی در حال مرمت حجره های خود هستند بدون آن که ریالی از ارگانی دریافت کنند. از طرفی طبق صورت جلسه ای که خردادماه سال گذشته در دفتر معاونت گردشگری و زیارتی استانداری فارس منعقد شده وظایف بازاریان، میراث فرهنگی و شهرداری درباره مرمت و احیای بازار وکیل مشخص شد که طی آن بازاریان موظف هستند نمای بیرونی و درونی حجره های خود را با نظارت میراث فرهنگی مرمت کنند، همچنین مرمت سقف و کف این بازار به عهده میراث فرهنگی و شهرداری است.
با این اوصاف مرمت حجره ها کمی نا محسوس است زیرا با ورود به بازار می توان مرمت سقف و دیوارها را دید اما مرمت حجره ها دیده نمی شود و تنها چیزی که گردشگران می بینند سازه های شیشه ای است که در اکثر حجره ها نصب شده.
عبداللهی: همان طور که می دانید مرمت بنای تاریخی با حساسیت و دقت بسیاری انجام می شود و زمان بر است از این رو طبیعی است که مرمت ها طولانی شود. ما همواره معتقدیم که بازار وکیل باید برای نسل های بعد هم بماند و به جهانیان معرفی شود از این رو تمامی تلاشمان را برای بهبود وضعیت انجام می دهیم اما متاسفانه برخی افراد بدون در نظر گرفتن حساسیت ها و حتی کار کارشناسی نسبت به وضعیت چنین بازاری اظهار نظرهایی می کنند که کاملا نادرست و نابجاست.
در این بازدیدها سقف بازار وکیل شمالی ترک و یا شکافی نداشت اما فیلمی در فضای مجازی منتشر شد که نشان می دهد قسمت هایی از سقف و دیوارهای بازار کاملا تخریب شده است و حتی در کف حجره ها نیز نخاله های ساختمانی وجود دارد.
عباسی مهر: در بازدید ما با چنین صحنه ای رو به رو نشدیم اما قسمت هایی از سقف یکی از حجره های بازار فرو ریخته که دسترسی به آن ممکن نیست. هر چند که برای تصویربردار این فیلم امکان پذیر بوده است!
این حجره مالک خصوصی دارد و درب ورودی آن مسدود است و حتی نیروهای یگان حفاظت میراث فرهنگی هم اجازه ورود به این بنا را ندارند. از مالک و یا مالکین درخواست داریم که هر چه سریع تر به وضعیت این بنا سر و سامانی دهند و این قول را هم می دهیم که در هزینه های مرمت و ساماندهی قسمت های آسیب دیده مشارکت کنیم.
بصیری: این حجره در واقع ورودی اصلی بازار وکیل (قسمت شمالی) به سمت میدان توپخانه بوده است که حدود 50 سال قبل مسدود می شود. بنا در 2 طبقه ساخته شده و سال هاست که تخریب و به حال خود رها شده است. هر چند مکاتباتی هم با شهرداری شیراز پیرامون باز کردن این محل و مرمت آن صورت گرفته است.
عباسی مهر: با این که میراث فرهنگی با کمبود اعتبارات رو به رو است اما در سال گذشته بیش از 300 میلیون تومان برای مرمت این بازار هزینه کرده است و بازار وکیل هم اکنون با مشکل و خطر بالقوه ای رو به رو نیست.
بصیری: طبق قانون میراث فرهنگی موظف است در قالب پروژه های مشارکتی هزینه مرمت 20 درصد از بنای تاریخی تجاری، 30 درصد از اماکن مذهبی و 50 درصد از منازل مسکونی که در فهرست ملی به ثبت رسیده اند را متقبل شود. از این رو در قالب تفاهم نامه ای هم که با بازاریان منعقد شده مرمت و بهسازی پشت بام بازار توسط سازمان میراث فرهنگی انجام شده همچنین تاکنون شهرداری بیش از یک میلیارد تومان برای ایجاد کانال های دفع نم و سنگ فرش هزینه کرده است.
The post ماجرای تخریب بازار وکیل چه بود؟ هیچ! appeared first on توریسم آنلاین.
