راهنمای سفر به شمال؛ از بکرترین تا بهترین مقاصد شمالی کشور

سفر برای خیلی از ما، با شمال، قدم زدن در ساحل خزر و پیک نیک در جنگل معنی پیدا می‌کند. چراکه شهرهای شمالی تقریبا نزدیکند و آب و هوای دلچسبی دارند؛ مخصوصا در بهار و تابستان. در زمان برنامه‌ریزی سفر به شمال، گزینه‌ها زیادند و دستتان برای انتخاب‌شان باز؛ از ییلاق‌های ابری و دشت‌های فرش‌شده از گل و سبزه گرفته، تا دریاچه‌های مرموز و ساکت و جاده‌های هیجان‌انگیز و پر از پیچ‌ و خم. اگر می‌خواهید با چندین مقصد خنک، خوب و خلوت شمال برای یک سفر تابستانی خاطره‌انگیز آشنا شوید، با این مطلب همراه باشید.

دیدنی‌های مازندران

انتخاب از بین جاهای دیدنی مازندران برای سفر شمال، سخت‌تر از آن‌چیزی‌ست که می‌توان تصور کرد. دریاچه، جنگل، روستا و طبیعت‌های چشم‌نواز بسیاری در مازندران پراکنده شده‌اند. در ادامه با چند مورد از بهترین و بکرترین دیدنی‌های مازندران آشنا می‌شوید.

دریاچه لفور؛ سوادکوه

در سوادکوه شمالی، جنگل‌های بکری قرار گرفته که وقتی از بین‌شان بگذریم و خودمان را به جاده پیچ‌در‌پیچ بسپاریم، به دریاچه لفور یا سد البرز می‌رسیم و با پیشروی در جنگل، چشم‌مان به هفت آبشار خواهد افتاد. منطقه هفت آبشار در نزدیکی روستای تیرکن، از توابع دهستان درازکلا در مرز دو شهرستان سوادکوه و بابل در مازندران، قرار گرفته. به دلیل همجواری این آبشارها با روستای تیرکن، به نام آبشارهای تیرکن و هفت آبشار تیرکن هم شناخته می‌شوند.

دریاچه لفور در سوادکوه
دریاچه لفور

مسیر دسترسی دریاچه لفور: دو راه برای رفتن به لفور وجود دارد؛ یکی جاده فیروزکوه که باید از از پل سفید، زیرآب و شیرگاه بگذرید و به جاده شیرگاه – بابلکنار بروید. حالت دوم این است که از جاده هراز و بعد از بابل، در جاده گنج افروز – بابلکنار برانید. در ادامه مسیر به روستای شیردارکلا در جاده گنج افروز می‌رسید و پس از رد شدن از روستای تالار قرآن، روستاهای عالم کلا و شارقلت، دریاچه را پیدا می‌کنید.

روستای برنت؛ سوادکوه

۵ کیلومتر بعد از سوادکوه، جاده‌ی کوهستانی خاکی پر پیچ‌و‌خمی تا نوک کوه بالا می‌رود و به روستای برنت می‌رسد. این روستا قدمتی دو سه هزار ساله دارد و یکی از بکرترین جاهای دیدنی شمال است. دلیلش هم این است که ساکنانش، اجازه آسفالت شدن جاده را نمی‌دهند. مجموع جنگل، رودخانه، چشمه و خانه‌های قدیمی، از برنت مکانی رویایی ساخته. هوای برنت در تابستان کاملا خنک است و شب‌های سردی هم دارد. این روستا یکی از پاتوق‌های دوچرخه‌سواران کوهستان است.

روستای برنت سوادکوه
برنت

مسیر دسترسی روستای برنت: ۵ کیلومتر بعد از سوادکوه این روستا قرار گرفته. با دیدن تابلوی روستا، جاده‌ی کنار آن را مستقیم بروید. به دو راهی که رسیدید، باید به سمت راست جاده بپیچید تا روستا را ببینید.

جنگل دالخانی؛ رامسر

رانندگی در جاده‌ای که دو طرفش، جنگل‌های سر به‌ فلک‌کشیده ردیف شده‌اند، حس خیلی خوبی را به هر کسی می‌دهد. آب و هوای مطبوع و نه‌چندان گرم و مسیر زیبا، کاری می‌کند که هر چند دقیقه یک‌بار بخواهیم از ماشین پیاده شویم. جنگل دالخانی یکی از جنگل‌های کوهستانی نزدیک رامسر است که به دالان بهشت معروف شده. این جنگل با رامسر فقط ۳۰ کیلومتر فاصله دارد و یکی از مزایایش این است که می‌توان از آن به ییلاق‌های زیبای منطقه رسید.

جنگل دالخانی رامسر
جنگل دالخانی

مسیر دسترسی جنگل دالخانی: از رامسر که جاده‌ تنکابن را در پیش بگیرید، بعد از حدود ۷ کیلومتر، به سه‌راهی جنت رودبار خواهید رسید. مسیر را ۲۳ کیلومتر دیگر ادامه بدهید تا جنگل دالخانی نمایان شود.

دریاچه عباس آباد؛ عباس آباد

اکثر طبیعت‌گردان عباس آباد را به دریاچه‌اش می‌شناسند. دریاچه‌ای که بعد از گذشتن از جاده‌ای جنگلی و سرسبز پدیدار می‌شود. ساختمان چهارطاقی‌ای که در وسط دریاچه قرار گرفته، اینجا را معروف کرده و لذت قایق‌سواری در آن می‌توان چشید. در عباس آباد چیزهای دیگری هم در انتظار شماست. ۲۵ کیلومتر جاده جنگلی، جاده‌ایست که کلاردشت را به عباس‌ آباد وصل می‌کند و شباهت زیادی به جاده چالوس دارد. پارک جنگلی خشکه‌داران هم از دیگر دیدنی‌های عباس‌ آباد است.

دریاچه عباس آباد در مازندران
دریاچه عباس آباد

مسیر دسترسی دریاچه عباس آباد: از تهران باید راه جاده هراز و جاده آمل را پیش بگیرید و در مسیر جاده‌ی بابل، قائم‌شهر، ساری و بهشهر برانید. نرسیده به بهشهر باید وارد بلوار هاشمی‌نژاد و بعد بلوار امام رضا شده و در نهایت به جاده عباس آباد می‌رسید.

روستای مازیچال؛ کلاردشت

این منطقه یکی از زیباترین ییلاق‌های مازندران است و از جاده کلاردشت می‌توان به آن رسید. مثل دیگر مناطق ییلاقی که در ارتفاع قرار گرفته‌اند، مازیچال هم به ابرها و مه‌هایش معروف است. پایین روستا جنگلی‌ست و بالا را ابر پوشانده؛ اما در همه مواقع شانس اینکه ابرها را بتوان ابرها را دید وجود ندارد.

در جاده‌ مازیچال باید از ایست نگهبانی محیط زیست بگذرید تا به یک دوراهی برسید. راه پایین به روستا و راه بالا به ابرها می‌رسد. به این مسیر مازیچال، کوت می‌گویند و درواقع بام کلاردشت است. اگر خبری از ابرهای رویایی هم نباشد، چیزی را از دست نخواهید داد؛ چون تا رامسر را از آن بالا می‌توانید ببینید.

روستای مازیچال در کلاردشت
مازیچال

مسیر دسترسی روستای مازیچال: از جاده چالوس باید به سمت مرزن‌آباد رانندگی کنید و در خروجی کلاردشت مسیر را ادامه دهید. به کلاردشت که رسیدید، تا دو کیلومتری جاده‌ عباس‌آباد باید برانید. ۱۷ کیلومتر در این جاده‌ خاکی که بروید، به مازیچال می‌رسید.

جنگل‌های دو هزار و سه هزار؛ تنکابن

جاده‌های جنگلی در شمال ایران کم نیستند، اما در فهرست زیباترین جاده‌های جنگلی، قطعا جاده دو هزار و سه هزار در صدر جای می‌گیرند. این جنگل‌ها از شهسوار (تنکابن) شروع می‌شوند و به رودخانه هزارجریب می‌رسند. مه تا نیمه درخت‌های جنگل پایین می‌آید و خزه‌ها از تنه درخت‌ها بالا رفته‌اند. چیزی در وسط جنگل پیدا نیست و فقط می‌شود صدای پرنده‌ها را شنید. در جنگل‌های دوهزار و سه هزار، هر کسی احساس می‌کند نخستین آدمی‌ست که قدم در آنجا گذاشته.

جنگل‌های دو هزار و سه هزار در تنکابن
جنگل دو هزار و سه هزار

مسیر دسترسی جنگل‌های دو هزار و سه هزار: راه رسیدن به جنگل‌های دوهزار از تهران، جاده چالوس و بعد شهر تنکابن (شهسوار) است. بعد از رسیدن به تنکابن باید به بخش خرم‌آباد در ۵ کیلومتری آن بروید.

دشت دریاسر؛ تنکابن

بهار که از راه برسد، گل‌های زردرنگ دشت دریاسر را می‌پوشاند و این منطقه را مثل بهشت می‌کند. اینجا، جایی‌ست شبیه آلپ که همه‌چیز دارد؛ چشمه و رودهای خروشان، جنگل‌های انبوه و کوه‌هایی که در دوردست هنوز می‌شود سفیدی برف را رویشان دید، اسب‌های رها و کلبه‌های چوبی. همه‌ی این‌ها در این‌طرف و آن‌طرف، دشت دریاسر را به یک تابلوی نقاشی تبدیل کرده.

دشت دریاسر تنکابن
دشت دریاسر

مسیر دسترسی دشت دریاسر: برای رفتن به دشت دریاسر باید به شهر تنکابن بروید و مسیر جاده دو هزار را در پیش بگیرید تا به دوراهی امامزاده قاسم برسید. مسیر سمت چپ، به سمت دره می‌رود و به روستای عسل محله منتهی می‌شود. برای همین باید خودرو را در اینجا پارک کرد تا پس از یک ساعت ‌و نیم پیاده‌روی در دل جنگل، دشت را ببینید.

روستای گرسماسر؛ رامسر

علاوه بر جاذبه‌هایی که در خود رامسر قرار گرفته، اطرافش هم زیبایی کم ندارد. مثل روستای جواهرده در ۳۰ کیلومتری و ییلاق گرسماسر در ۵۰ کیلومتری رامسر. اسم قدیم روستای گرسماسر در گذشته گرزمان بوده؛ یعنی بالای بهشت. گرسماسر پر از دشت‌های پرگل و چشمه‌های کوچک و بزرگ است؛ مثل چشمه امیرخانی، چهارپیچ و رادکنار.

روستای گرسماسر در رامسر
گرسماسر

مسیر دسترسی روستای گرسماسر: با رانندگی در مسیر رامسر به کتالم بعد از حدود ۵۰ کیلومتر مسیر جنگلی، به گرسماسر خواهید رسید.

دریاچه الیمالات؛ نور

جاده نور به چمستان ما را به دریاچه الیمالات می‌رساند. این دریاچه، یکی از زیباترین دریاچه‌های ایران و چشم‌نوازترین مناطق شمال به حساب می‌آید. نزدیکی به تهران، امکان قایق‌سواری و پیک‌نیک، و قرار داشتن جاذبه‌هایی مثل روستای لاویج در ۵۰ دقیقه‌ای دریاچه، باعث محبوبیت الیمالات شده.

دریاچه الیمالات در نور
دریاچه الیمالات

مسیر دسترسی دریاچه الیمالات: باید از جاده هراز به سمت آمل حرکت کنید و از کمربندی آمل وارد چمستان شوید. پس از وارد شدن به جاده چمستان – نور، به سمت نور برانید. نرسیده به این شهر و حدود ۴۰ دقیقه بعد، باید وارد فرعی دریاچه الیمالات در سمت چپ جاده شوید.

مرداب هسل؛ چالوس

در دل جنگل مشل موزّی، که به جنگل محمدآباد و فین هم شناخته می‌شود، مردابی قرار گرفته که در هر فصلی از سال به یک رنگ در می‌آید و دلیل معروف شدن مرداب هم همین است. البته مرداب هسل تنها جاذبه اینجا نیست. مسیر رسیدن به مرداب که از بین درخت‌های بلندبالا می‌گذرد، خودش یکی از دیدنی‌های جذاب شمال و مازندران است.

مرداب هسل در چالوس
مرداب هسل

مسیر دسترسی مرداب هسل: در ۱۰ کیلومتری جنوب غربی چالوس و حوالی مرزن آباد، باید وارد روستای طلاجو (تلاجو) شوید. روستای سینوا هم به اینجا نزدیک است. اگر در سفر به شمال خودروی مناسب دارید، تا نزدیکی مرداب هَسَل هم می‌توانید رانندگی کنید. اما اگر نمی‌خواهید ریسک کنید، بهتر است از روستا تا کنار مرداب را حدود ۴۵ دقیقه با پیاده‌روی سبک بروید.

آبشار دارنو؛ نوشهر

بعد از لرستان، بیشترین آبشارهای ایران در شمال واقع شده. در نزدیکی نوشهر هم مجموعه آبشار دارنو با هفت آبشار، یکی از جاهای زیبا و دیدنی شمال است. از هفت آبشار، آبشار دارنو با ارتفاع ۲۵ متر بلندترین آن‌هاست. این آبشارها در کنار دریاچه فراخین، یکی از زیباترین دریاچه‌های ایران قرار دارند و مرزن‌آباد هم تا اینجا فاصله زیادی ندارد.

آبشار دارنو نوشهر
آبشار دارنو

مسیر دسترسی آبشار دارنو: برای رسیدن به این آبشارها باید از سمت چالوس و از کمربندی نوشهر به سمت جاده معدن سنگ نوشهر حرکت کنید و تا دریاچه فراخین پیش بروید.

فیلبند؛ بابل

این روستا که به داشتن دائمی اقیانوسی از ابرها مشهور است، یکی از بی‌نظیرترین روستاهای ایران و مقاصد شمال کشور شناخته می‌شود. آب و هوای فیلبند در تابستان کاملا خنک و معتدل است و می‌توان حدس زد که زمستان‌های سختی هم دارد. تماشای این روستای سرسبز درحالی‌که روی ابرها می‌توانید قدم بزنید، لذت سفر به شمال را برایتان دوچندان می‌کند.

ییلاق فیلبند بابل
فیلبند

مسیر دسترسی فیلبند: دو جاده برای رسیدن به فیلبند وجود دارد؛ یکی جاده‌ایست که از بابل به فیلنبد می‌رسد و بیشتر مناسب رانندگان آفرود است و توصیه نمی‌شود. مسیر دوم هم از جاده هراز شروع می‌شود. ۲۰ کیلومتر قبل از آمل باید وارد جاده فرعی فیلبند شوید و راه را تا انتها و رسیدن به مقصد ادامه دهید.

دریاچه چورت و چشمه‌های باداب سورت ساری، دریاچه ولشت چالوس، دریاچه شورمست سوادکوه، دریاچه ممرز یا ارواح نوشهر، جنگل نیرنگ نوشهر، جنگل سیاه بیشه چالوس، جنگل سی‌سنگان نوشهر، جنگل جوارم شیرگاه، روستای کندلوس و روستای آلاشت سوادکوه هم از دیگر مقاصد دیدنی مازندران هستند.

دیدنی‌های گیلان

گیلان هم یکی از مقاصد شمالی کشور است که شهرهای سرزنده و پرشوری دارد و به مهمان‌نوازی معروفند. تصمیم برای اینکه این‌بار در سفر به شمال به سراغ کدام‌یک از جاهای دیدنی گیلان بروید، آسان نیست. اما این لیست می‌تواند کمک کند تا مکانی را که تابه‌حال نرفته‌اید یا نمی‌دانستید وجود دارد را راحت‌تر پیدا کنید.

روستای اولسبلنگاه؛ ماسال

اگر یک‌بار مسیرتان به ماسال افتاده باشد، شاید با تعداد زیادی از طبیعت‌دوستان هم‌عقیده باشید که اولسبلنگاه یکی از زیباترین مقاصد شمال ایران است. ییلاق اولسبلنگاه در غرب گیلان، برای سفر به شمال در تابستان، گزینه‌ای ایده‌آل شمرده می‌شود. در زبان تالشی، اولَسَبِلَنگاه به‌معنی رویش درختان ممرز است. کلبه‌های چوبی بر روی تپه‌های سرسبز، هوای خنک و دلچسب و طبیعت خیره‌کننده اینجا را به‌هیچ عنوان از دست ندهید.

اولسبلنگاه ماسال
اولسبلنگاه

مسیر دسترسی روستای اولسبلنگاه: از تهران تا این روستا حدود ۶ ساعت راه است که باید مسیر آزادراه قزوین – رشت را پیش بگیرید. به ماسال که رسیدید، جاده جنوبی خروجی از ماسال را ۲۵ کیلومتر در جاده‌ای کوهستانی ادامه دهید تا به ارتفاعات و ییلاق برسید.

رستم آباد؛ رودبار

یکی از زیباترین شهرهای شمال در تابستان، رستم آباد گیلان، در ۱۵ کیلومتری رودبار قرار دارد. دشت‌های سرسبز، جنگل نقله‌بر، ارتفاعات درفک و سلانسر، روستاهای حیرت‌انگیزی مثل استخرگاه و دریاچه حلیمه جان، بخشی از طبیعتی‌ست که اینجا انتظارتان را می‌کشد.

رستم آباد رودبار در گیلان
رستم آباد

مسیر دسترسی رستم آباد: رستم آباد در ۱۵ کیلومتری رودبار و ۵۰ کیلومتری رشت، و در مسیر جاده قزوین به رشت قرار گرفته. اگر از شمال گیلان حرکت می‌کنید، باید تا توتکابن برانید و پس از وارد شدن به جاده‌ی توتکابن و رستم آباد و ۴۵ دقیقه رانندگی، به مقصد برسید. در صورتی‌که از جنوب گیلان راهی هستید، به رودبار بروید و پس از ۲۰ دقیقه به رستم آباد می‌رسید.

جنگل گیسوم؛ تالش

اگر دوست دارید در زمان سفر به شمال هم جنگل‌گردی کنید و هم در کنار ساحل قدم بزنید، گیسوم یکی از بهترین مقاصد شمالی کشور برای شماست. در جاده جنگلی گیسوم برانید و از طبیعت و درختان قد کشیده لذت ببرید و به انتهای جاده که می‌رسید، ساحل خزر جلوی چشم‌تان خواهد بود.

جنگل گیسوم تالش
جنگل گیسوم

مسیر دسترسی جنگل گیسوم: برای رفتن به جنگل گیسوم، به جاده رشت – آستارا باید وارد شوید. بعد از ۲۳ کیلومتر رانندگی و رد شدن از پونل، به گیسوم می‌رسید.

تالاب سوستان؛ لاهیجان

لاهیجان، عروس زیبای گیلان، با اینکه شهر کوچکی‌ست، به مزرعه‌های چای و سبزش معروف است. در نزدیکی لاهیجان و در روستای سوستان، تالابی پر از گل‌های نیلوفر آبی قرار دارد که هرجایی شبیه آن را نمی‌توان پیدا کرد. بهترین فصل برای رفتن به تالاب سوستان، اواخر بهار تا پایان تابستان است. هفته‌های آخر تیر ماه و اواسط مرداد، اوج شکوفایی و رویش گل‌های نیلوفر آبی‌ست.

تالاب سوستان لاهیجان
تالاب سوستان

مسیر دسترسی تالاب سوستان: از هر شهری که سفر می‌کنید، در ابتدا باید به لاهیجان بروید. نزدیک‌ترین راه، از میدان دانشگاه آزاد لاهیجان است و سوستان از لاهیجان تنها ۵ کیلومتر فاصله دارد.

روستای سوباتان؛ تالش

یکی دیگر از مقاصد کمتر شناخته شده شمال ایران، روستای سوباتان در تالش گیلان است که دشت‌های شقایق هم اینجا به‌چشم می‌خورد. اگر همیشه آرزوی زندگی روستایی را داشته‌اید و می‌خواهید چنین چیزی را تجربه کنید، سوباتان گزینه‌ای ایده‌آل به‌شمار می‌رود. دریاچه نئور هم یکی از جاذبه‌های نزدیک به سوباتان است که به یک‌بار دیدنش قطعا می‌ارزد.

روستای سوباتان تالش
سوباتان

مسیر دسترسی روستای سوباتان: برای رفتن به سوباتان باید خودتان را به تالش برسانید و حدود ۳۶ کیلومتر در جاده تالش – سوباتان رانندگی کنید. توجه داشته باشید که بخش‌هایی از جاده خاکی‌ست و ممکن است در زمان بارندگی، با مشکل مواجه شوید.

دشت النزه؛ شاندرمن

عکس‌‌های شاندرمن را که آدم نگاه می‌کند، باورش نمی‌شود چنین جایی واقعا وجود داشته باشد. در همین‌جا هم یکی از دیدنی‌ترین مناطق شمال ایران قرار گرفته؛ دشت النزه. درخت ۲۰۰ ساله، چشمه و بقعه امام‌زاده ابراهیم چند موردی هستند که در زمان سفرتان می‌توانید به بازدید از آن‌ها بپردازید.

دشت النزه شاندرمن در ماسال
دشت النزه

مسیر دسترسی دشت النزه: از ماسال باید به شاندرمن بروید و با رانندگی در یک جاده نیمه خاکی، به مقصد برسید.

دریاچه ویستان بره سر، ماسوله، جنگل سیاهکل، روستای داماش، تالاب انزلی، غار آویشوی، جاده اسالم به خلخال، گردنه حیران، تالاب کیاکاله، آبشار لاتون، جواهردشت، ییلاق سلانسر، پارک جنگلی سراوان، دریاچه سقالکسار، چشمه آب گرم علی‌داشی و دریاچه کومله از دیگر جاهای دیدنی گیلان هستند.

دیدنی‌های گلستان

بسیاری از ما وقتی می‌خواهیم برای سفر به شمال برنامه‌ریزی کنیم، کمتر به سمت مقاصد شرقی‌تر می‌رویم. اما همین باعث شده تا گلستان و دیدنی‌هایش بکر و خلوت باقی بمانند. اگر می‌خواهید با متفاوت‌ترین جاهای دیدنی شمال ایران آشنا شوید، جاهای دیدنی گلستان را ببینید.

گورستان و زیارتگاه خالد نبی؛ گنبد کاووس

گورستان خالد نبی با بقیه مکان‌هایی که تاکنون دیده‌اید، خیلی فرق می‌کند و دلیلش هم مدل عجیب سنگ‌های اینجاست. این گورستان برای مردم ترکمن بسیار مقدس بوده و در سطحی هموار قرار گرفته. به مقبره خالد نبی هم که بروید، چشم‌اندازی فوق‌العاده از کوهستان را خواهید دید.

گورستان و زیارتگاه خالد نبی گنبد کاووس در گلستان
خالد نبی

مسیر دسترسی گورستان و زیارتگاه خالد نبی: از گرگان به شهر تمرقره قوزی بروید و وارد جاده شمالی که شما را به سمت کوهستان می‌برد، شوید. پس از ۴۰ کیلومتر رانندگی به مقصدتان می‌رسید و در مجموع از گرگان تا اینجا ۱۸۰ کیلومتر را طی کرده‌اید.

منطقه حفاظت‌ شده جهان نما؛ کردکوی

این منطقه که مساحت بزرگی را در بر گرفته، دشت، رودخانه و پوشش گیاهی و جانوری متنوعی را در خودش جای داده. اگر اهل طبیعت‌گردی باشید، منطقه جهان نما بهترین مکانی‌ست که می‌توانید چند روزی را از هر چیزی دور باشید.

منطقه حفاظت‌ شده جهان نما کردکوی گلستان
جهان نما

دسترسی منطقه جهان نما: از تهران که بخواهید راه بیافتید، جاده هراز یا فیروزکوه را می‌توانید انتخاب کنید (جاده هراز کوتاه‌تر است). پس از اینکه شهرهای آمل، بابل، نکا و بهشهر را رد کردید، به کردکوی می‌رسید. حرفه‌ای‌های سفر توصیه می‌کنند که در کردکوی مطمئن باشید که باک بنزین‌تان پر است، چرا که تا نزدیک دامغان معلوم نیست بتوانید پمپ بنزین پیدا کنید. برای رسیدن به جنگل جهان نما از روستای درازنو، رادکان و حاجی آباد باید عبور کنید تا به مقصد برسید. در این مسیر حدودا ۷۰ کیلومتری، ۳۰ کیلومتر آخرش، خاکی است و رانندگی را نسبتا سخت و طولانی می‌کند.

برج گنبد قابوس در گنبد کاووس، آبشار کبودوال و دریاچه زرین گل، کاخ موزه گرگان، جنگل ناهار خوران گرگان و توسکستان از دیگر جاهای دیدنی گلستان هستند.

انتخاب شما برای سفر به شمال در تابستان یا فصل‌های دیگر چیست؟ چه جای بکر و دیدنی دیگری را می‌شناسید؟ آن را با ما و دیگر خوانندگان اسنپ‌تریپ در میان بگذارید!

نوشته راهنمای سفر به شمال؛ از بکرترین تا بهترین مقاصد شمالی کشور اولین بار در وبلاگ اسنپ تریپ. پدیدار شد.

درباره نویسنده: administrator

ممکن است دوست داشته باشید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *