سفر به یزد یعنی سفر به دل بناهای خشتی، قناتها، بلندترین منارهها و بادگیرها. روزهای تعطیل مثل عید نوروز به خاطر خنک بودن هوا، تعداد زیادی برای بازدید از بافت سنتی و کویری به این شهر میروند.
گشتن در یزد بیشتر شبیه به یک ماجراجویی تاریخیست که باید برای هر روزش برنامهای آماده داشت؛ برای فهمیدن این شهر باید یک روز در بین کوچه پسکوچهها و دالانهای نیمهتاریک و نیمه روشنش قدم بزنیم و روزی دیگر از پلههای آسیابهای آبی که در زمین کویریa ساخته شده پایین برویم.
چطور برویم؟
اگر مبدا تهران باشد، میتوان سوار دو مدل قطار شد که یکی از آنها تندرو و دیگری عادی است. با قطار تندرو هشت ساعت و قطار معمولی شش ساعت در راه خوایم بود. قیمت بلیط قطار هم حدود ۴۰ هزار تومان است.
در سفر هوایی هم از فرودگاه مهرآباد باید پرواز کنیم و در فرودگاه صدوقی در ۱۰ کیلومتری یزد فرود بیاییم. قیمت بلیط هواپیما در روزهای عادی بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان است، اما نزدیک تعطیلات به ۴۰۰ هزار تومان هم احتمالا میرسد.
اگر هم با خودروی شخصی یا اتوبوس به این شهر سفر کنیم باید حدود ۶:۳۰ تا ۷ ساعت در راه باشیم. اتوبوسهای این شهر معمولا از پایانه جنوب حرکت میکنند و از قم و کاشان هم میگذرند. قیمت بلیطشان هم بین ۳۵ تا ۵۹ هزار تومان متفاوت است.
کجا را ببینیم؟
میدان امیرچخماق: اولین جایی که برای دیدن آن در یزد باید برنامه ریخت این میدان بزرگ در شهر است که شامل بازار، تکیه، مسجد و دو آبانبار میشود. شمال میدان هم مقبره زن امیرچخماق ساخته شده. مقابل میدان هم از بزرگترین نخل شهر نگهداری میشود.
میدان ساعت یا مارکار: موقع گشتن در یزد حتما نگاهمان به برج ساعت شهر میافتد. برجی که گفته میشود اولین ساعت شهری ایران بوده و زمان قاجار در خیابان امامخمینی این شهر ساخته شده است. میدان مارکار که برج ساعت در وسطش قرار گرفته، مرکزیترین نقطه ایران است و از این نظر اهمیت دارد.
مسجد جامع: مسجد جامع یزد در خیابان امام خمینی (ره) و مقابل برج ساعت در دوره ساسانیان پایهگذاری شده و به خاطر منارههای بلندش مشهور است. این مسجد آنقدر بزرگ است که هفت ورودی مختلف به خیابانهای متفاوت دارد.
خانه لاریها: اگر دقیقتر بخواهیم با سبک معماری داخلی یزد آشنا شویم باید راهمان را از خیابان امامخمینی به سمت خانه لاریها کج کنیم. اینجا شش خانه است که با معماری کویری ساخته شده. نقاشیها و آینهکاریهای خانه، اینجا را به یکی از زیباترین بناهای قرن سیزدهم تبدیل کرده است.
مدرسه رضاییه: این مدرسه در نزدیکی خانه لاریها وسط یکی از قدیمیترین محلههای شهر قرار دارد. برای آشنایی با معماری خشت و گل خانهها باید خودمان را در کوچه حمام نو و رختشورخانه گم و دوباره در مدرسه رضاییه پیدا کنیم. مورخهای محلی معتقدند تبعیدیان اسکندر مقدونی به این مدرسه منتقل شدند و برای همین به آن زندان ضحاک هم میگویند.
باغ دولت آباد: باغ دولت آباد، معروفترین دیدنی شهر است. جابهجایی هوا یا همان باد عامل مهمی در آسایش زندگی آدمهاست. در یزد برای ایجاد کردن باد دست به دامن بادگیرها میشوند. بادگیر باغ دولتآباد در خیابان شهید رجایی از آن دسته بادگیرهاییست که از دالانهای بالا باد را به سمت دالانهای دیگر هدایت و بعد از برخورد با سطح آب، داخل حوض اتاق را خنک میکند.
آبانبار ششبادگیر و گیو: در یزد ۴۰۰ آبانبار وجود دارد، اما ۸۵ مورد آن ثبت ملی شده است. آب انبار شش بادگیری در بلوار کاشانی، یکی از زیباترین این آبانبارهاست که قدمت آن به نزدیک ۲۰۰ سال پیش برمیگردد. اسم آبانبار دیگر در محله زرتشتیها و بلوار بسیج گیو بوده که یک گنبد روی آن ساخته شده است.
آسیابآبی کوشک نو: به محلهای که این آسیاب آبی در خیابان سیدگلرخ یزد واقع شده چهارراه قناتهای یزد هم میگویند. آسیبب کوشک تلاقی قناتهای زارچ، صدری و اله آباد است. برای جواب دادن به این سوال که چگونه در شهری کویری آسیاب آبی ساخته شده باید به اینجا سر بزنیم.
آتشکده بهرام: در خیابان کاشانی یزد ساختمان دیگری هم وجود دارد که روزگاری به عنوان یک آتشکده مهم، از آتش مقدس مردم نگهداری میکرد.
حمام خان: حمام خان روزی حمام بزرگان شهر بوده و به همین خاطر هم به این اسم مشهور شده است. امروز دیگر از آن نه به عنوان حمام بلکه به عنوان رستوران و چایخانه استفاده میشود. این حمام در میدان خان و جنب مسجد ملااسماعیل قرار دارد.
کجا پیادهروی کنیم؟
پارک کوهستان: در مسیر تفت به یزد یکی از پارکهای زیبای شهر ساخته شده که به خصوص شبها، اطراف حوضش حسابی شلوغ میشود.
ساباطها: اگر دنبال جایی برای عکاسی و راه رفتن در کوچه پسکوچههای دالانی شهر بودید، باید در بلوار امامزاده و خیابان مصلی به دنبال ساباطهای یزد بگردید.
اطراف یزد کجا را ببینیم؟
برج خاموشان : ۱۵ کیلومتر که از یزد به سمت شرق دور شویم در دامنه کوه، به یک بنای گلی میرسیم که قدیمها به دادگاه زرتشتیان معروف بوده. یعنی زرتشتیان بر روی آن مردههایشان را قرار میدادند تا طعمه کرکسها بشوند.
آسیاب آبی اشکذر: در شهرهای مختلفی آسیاب آبی وجود دارد، اما مقرنسکاریها و نقوش هندسی آسیاب اشکذر در بیست کیلومتری یزد به سمت بندآباد، آن را از دیگران متمایز کرده است.
روستای فهرج: یزد، پاتوقی هم برای کویرگردی دارد. ۳۰ کیلومتر بعد از یزد به سمت بافق در روستای فهرج میتوان کمی هیجان به سفرمان اضافه کنیم.
بیشتر بخوانید: جاهای دیدنی تفت کجاست؟
چی بخریم؟
حالا که پا به شهر به این سنتی گذاشتهایم باید برای خرید سوغات هم شده سری به بازار خان بزنیم. معروفترین شیرینیفروشی یزد هم حاج خلیفه رهبر است که هم در بازار و هم بلوار جمهوری شعبه دارد. اینجا محل فروش باقلوای تازه، پشمک اعلا، قطاب باکیفیت و جلواارده اردکان است.
به غیر از شیرینی از بازار یزد میتوان سفال، سرامیک، ترمه و زیلو هم خرید. فراموش نکنید که حاجی بادوم خوشمزه این شهر را از شیرینیسرای کاشان در خیابان باباافضل یا شیرینی همشهری در چهارراه کاشانی بخرید.
بیشتر بخوانید: سوغات یزد را از کجا بخریم؟
چی بخوریم؟
حالا که به شهری سفر کردیم که بافت قدیمیاش را از سالها پیش زنده نگه داشته بهتر است بخشی از وقتمان را هم با غذا خوردن در رستورانهای سنتی آن سپری کنیم.
رستوران باغ مشیرالممالک هم به چهار قسمت مختلف تقسیم میشود که در آن میتوان هم غذای ایرانی، فرنگی، دریایی را امتحان کرد. اینجا، نما و نقاشیهای بسیار زیبایی دارد که تا آمدن غذا حواس ما را حسابی پرت خواهد کرد.
رستوران خوان هم مثل بقیه رستورانها، فضایی سنتی دارد که به جای صندلی در آن تخت گذاشتهاند. این رستوران در بلوار عاصیزاده قلیان هم سرو میکند. بهترین آش شولی یزدی را باید در این رستوران خورد.
رستوران سزار هم پاتوق یزدیها برای خوردن فستفود است که در خیابان سنبل واقع شده.
رستوران آریانا در بلوار جهاد و مرکز خرید سپهر، از دیگر جاهاییست که هم غذای ایرانی دارد و هم ایتالیایی و کیفتیش هم خوب است.
کافه کجا بریم؟
کافه پناهنده: در یزد حتی کافهها هم قدیمی هستند. کافه پناهنده هم از این جهت در بازار پنجه علی یزد در خیابان قیام، بهترین گزینه برای یک صبحانه یا نهار است. این کافه به عدسیهایش شهرت دارد و اگر خسته به یزد رسیده باشیم یک کاسه عدسی اینجا میتواند حالمان را سرجا آورد.
کافه خانه هنر: قدمت بنای این کافه در محله فهادان هم به دوره قاجار میرسد. این کافه روی یک پشت بام قرار گرفته که از روی آن میشود شاهد بافت قدیم شهر بود.
کافه هتل داد: خیابان دهم فروردین، در کافه هتل داد محیط سنتی درست شده که شبها با روشن شدن چراغها زیباتر هم میشود.
نوشته راهنمای نوروزی سفر به یزد اولین بار در وبلاگ اسنپ تریپ. پدیدار شد.