عکس تخت جمشید را زیاد دیدهایم؛ چه روی کارتپستالها، چه روی تابلوهای نقاشی، تقویمها، کتابها و… . با این حال حتی بهترین دوربینها هم نمیتوانند بزرگی این کاخ را برایمان ثبت کنند. با اینکه در مقایسه با روزهای اول، دیگر از تخت جمشید چیز زیادی باقی نمانده، اما دیدن همین سنگنوشتهها و سرستونهایی باقی مانده هم حس کنجکاویمان را تا حد زیادی برطرف میکند.
تخت جمشید کجاست؟
تخت جمشید در دامنههای کوه رحمت که به اسم میترا یا مهر هم مشهور بوده ساخته شده و یک ساعت تا مرکز شیراز فاصله دارد. برای رفتن به این نقطه باید با ماشین شخصی و یا تاکسی ۵۷ کیلومتر از شهر دور شویم. از شیراز تا مرودشت مینیبوسهای بین شهری و تاکسی وجود دارد که ترمینال و محل پارک و سوار آنها در ترمینال شهید کاراندیش در چهارراه ترمینال شیراز است.
بیشتر بخوانید: بیشابور، کاخ فراموش شده ساسانیان
چرا باید اینجا را دید؟
موضوع اصلی در مورد تخت جمشید شیراز، دیدن یک بنای باستانی و تاریخی مثل بقیه بناها نیست؛ تخت جمشید نماد غرور ملی ما بوده و به خاطر همین ریشههای تاریخی، دیدنش ما را هنوز به وجد میآورد.
فقط ابهت کاخ نیست که حیرتزدهمان میکند. معماری تخت جمشید و ظرافت سنگتراشیها و کندهکاریها برای هر بینندهای جذاب خواهد بود.
در تخت جمشید چه چیزهایی را باید دید؟
باید ۱۱۰ پله در دروازه ملل را بالا برویم که وارد کاخ آپادانا شویم. کاخی با ارتفاع ۱۸ متر و ۵۰ سانتیمتر که شبیه به یک ساختمان شش طبقه است. این ساختمان ۷۲ ستون دارد.
روی دیوار کوتاه ورودی کاخ، صف آنهایی که هدیه میآورند، با سنگ تراشیده شده است. آنها با اسب، شتر، با پای پیاده و از قومیتهای مخلف در سه ردیف حکاکی شدهاند. کسانی که به همراه یک راهنمای پارسی یا اهل ماد به سمت کاخ در حال حرکت هستند تا در جشن نوروز هدیهشان را به شاه تقدیم کنند.
پله شرقی این کاخ امروز از همه پلهها سالمتر مانده. اگرچه این روزها وقتی وارد کاخ آپادانا شویم چیزی جز سنگ و خاک نمیبینیم، اما بازسازی سه بعدی عکس تخت جمشید نشان میدهد این کاخ و تزیینات آن قبلا به شکل مجللی زیبا بوده است.
کاخ صد ستون: تاریخچه تخت جمشید به ما میگوید که کاخ صد ستون هم ۱۲ متر ارتفاع داشته و دروازهای نزدیک به آن وجود دارد که به دروازه ناتمام معروف است.
گوشهای از این کاخ محل نگهداری اسبها بوده. اگرچه چیزی از سقف و دیوارهایش باقی نمانده، اما مورخها میگویند که از سقف این تالار به عنوان بزرگترین تالار سرپوشیده دنیای کهن، نور به داخل میتابیده. داخل این کاخ روی یک سنگ تصویر شاه ایران هم حکاکی شده که روی دست نمایندگان ۲۸ ملت تابع ایران حمل میشود. در مجاورت صد ستون هم دبیرخانه شاهی ساخته شده بود.
کاخ تچر: طبق عکس تختجمشید، کنار کاخ آپادانا، کاخ تچر یا همان کاخ زمستانی یا شورای پادشاهی این مجموعه ساخته شده است. پلکان آن بعد از تخریبهای گذشته کمی سالم باقی مانده، اما نمای زیبایش به رنگ خاکستری تغییر کرده است. در کاخ تچر، سنگنوشتههایی از دوره هخامنشیان تا قاجار دیده میشود، برای همین به آن موزه خط هم میگویند.
هیولای دوسر و سرستون گاو هم از دیدنیهای باقی مانده بعد از تخریب و دزدیهای پیدرپی از این کاخ است. این کاخ قبل از تخریب، درهایی با روکش طلا و مس داشته و کف آن با رنگ قرمز رنگآمیزی شده بود که در آتشسوزیهای بعدی سوخته.
همچنین کاخ هدیش، حرمسرا و خزانه هم در شرق این مجموعه ساخته شده بودند. هدیش، همسر دوم خشایارشا بوده که کاخ آن در مرتفعترین قسمت معماری تخت جمشید قرار دارد. از حرمسرا هم امروز به عنوان موزه و اداره مرکز تاسیسات استفاده میشود. وسط معماری تخت جمشید هم شاهد کاخ سهدروازه هستیم که روی پلههای ورودیاش سه سرستون انسان در حال تفکر ساخته شده است.
بیشتر بخوانید: راهنمای نوروزی سفر به شیراز
تاریخچه تخت جمشید
گفتنیها درباره تخت جمشید شیراز زیاد است و بارها آنها را شنیدهایم؛ اما برای اینکه فقط جزییات کمی درباره این کاخ بدانیم باید به دوره هخامنشیان سفر کنیم.
داریوش اول با ساخت این کاخ، عظمت سلسلهاش را به نمایش گذاشت که البته به مرور زمان با حمله اسکندر و اعراب از بین رفته.
این کاخ بعد از فتح هند ساخته شده و نام اصلی آن بر اساس سنگنوشتههای تالار ورودی پارسه بوده که با حمله اعراب به تخت جمشید معروف میشود. اینجا یک پایتخت تشریفاتی بوده که جشن فروردین را در آن برپا میکردند و اقامت شاه در آن همیشگی نبوده.
بلیط
صف خرید در تعطیلیها میتواند نیم ساعت وقت ما را بگیرد. قیمت بلیط برای ایرانیان ۳هزار تومان و برای افراد خارجی ۲۰ هزار تومان است. البته برای موزه هم باید مبلغ جداگانهای داد.
جزییاتی که باید از قبل دانست
دیدن همه جزییات کاخ میتواند چند ساعت زمان ببرد، پس باید با خودمان آب معدنی و خوراکی کوچکی ببریم. همراهمان نباید کیف بزرگ حمل کنیم چرا که در هر صورت کولهپشتی و کیفهایمان در ابتدا تحویل گرفته میشود. حتی کالاسکه را هم باید اول ورودی به نگهبانی تحویل دهیم.
بهتر است برای پلهنوردی سنگین با پوشیدن کفشهای پیادهروی از پیش آماده باشیم. همچنین در مرودشت؛ رستورانهای زیادی برای وقت نهارمان وجود دارد و جای هیچ نگرانی برای گرسنگی باقی نمیگذارد.
رستوران پارسیان در نزدیکی مجموعه تخت جمشید، رستوران سپید در خیابان انقلاب رو به روی بلوار کارگر و رستوران زیتون در خیابان انقلاب، جنب بانک سینا از جمله رستورانهای خوب شهر است.
بیشتر بخوانید: چله گاه چه جذابیت هایی دارد؟
جاذبههای نزدیک
بیشتر مسافران برنامه دیدن تخت جمشید و پاسارگاد را در یک روز جا میدهند. چراکه پاسارگاد، محل دفن کوروش تا این نقطه یک ساعت فاصله دارد و آن هم خارج از شهر است. حتی مسافران زمینی خیلی وقتها از این دو مجموعه در مسیرشان قبل از اینکه به شیراز برسند دیدن میکنند.
قبل از رسیدن به پاسارگاد هم نقش رجب، مکان دیدنی دیگری در سه کیلومتری تخت جمشید است که حدود ۱۰ دقیقه تا آن فاصله دارد. باید دو هزار تومان بلیط بخریم تا کتیبه باستانی تاجگذاری پادشاهان ساسانی را ببینیم.
عکس: خبرگزاری ایرنا
نوشته راهنمای رفتن به تخت جمشید اولین بار در وبلاگ اسنپ تریپ. پدیدار شد.