مدیرعامل شرکت فرودگاه ها و ناوبری هوایی ایران با تأکید بر کاهش تعرفه ها و حمایت ویژه شرکت فرودگاه ها از همه بخش‌های هوانوردی عمومی، از تدوین سند جامع برنامه توسعه هوانوردی عمومی یا ایر تاکسی ها در فرودگاهها خبر داد.
پارس توریسم: موضوع هوانوردی عمومی یا تاکسی هوایی در صنعت حمل و نقل هوایی ایران و راه اندازی ایرتاکسی امری است که اخیراً و به صورت جدی تر در دستور کار دست اندرکاران صنعت حمل و نقل هوایی قرار گرفته است.
هفتم خرداد ماه در جلسه‌ای با حضور مدیرعامل شرکت فرودگاه ها و ناوبری هوایی ایران، دبیر ستاد توسعه فناوری های فضایی و حمل و نقل پیشرفته معاونت علمی و فن آوری ریاست جمهوری، معاون حمل و نقل وزیر راه و شهرسازی و رئیس سازمان هواپیمایی کشوری، تفاهم نامه ای در حوزه هوانوردی عمومی امضاء شد.
تفاهم نامه ای که در آن به ایجاد ساختار مقررات ویژه هوانوردی عمومی، واگذاری کارهای اجرایی، ایجاد سازوکار مقررات عملیات جهت شبکه ایرتاکسی و کاهش هزینه‌های ناوبری و فرودگاهی هوانوردی عمومی و همچنین استفاده از ظرفیت مراکز آموزش فنون کشور و ارتفاع سطح فناوری‌های هوانوردی عمومی پرداخته شد و در دستور کار قرار گرفت.
در این مراسم، معاون حمل و نقل وزیر راه و شهرسازی بیان کرد: در حوزه هوانوردی عمومی کار چندانی در کشور انجام نشده است، ضرورت داشت که پیش از این، در رابطه با طراحی و توسعه و آموزش ایرتاکسی به این موارد می پرداختیم اما در این بخش امکان توسعه وجود دارد و در این راستا به موارد کلیدی در تفاهم نامه امروز توجه شده است.
به گفته شهرام آدم نژاد تا پایان امسال حداقل در دو مسیر ایرتاکسی راه‌اندازی می‌شود.
بنابراین گزارش پرواز به دلیل غیر اقتصادی بودن سفر در فاصله های کوتاه هوایی، معمولاً شرکت‌های هواپیمایی خدماتی ارائه نمی کنند، برای مثال در مسیر ۲۵۰ کیلومتری بین دو شهر چندان اقتصادی نیست که شرکت هواپیمایی با اشغال یک فروند هواپیمای خود، خط پروازی راه‌اندازی کند.
به همین دلیل در قاره ای نظیر اروپا که مسافت بین شهرها و حتی کشورها کوتاه است، حمل و نقل ریلی بیشتر از ناوگان هوایی شرکت‌های هواپیمایی توسعه یافته است ولی در این بین کمبود یک مدل حمل و نقلی دیگر هم حس می‌شود که این همان ایرتاکسی است؛ ایرتاکسی برای مسافت‌های کوتاه و در راستای اتصال فرودگاه های کم ترافیک بسیار مفید است.
ایرتاکسی ها دارای ظرفیت ۲ تا ۱۹ صندلی و حداکثر وزن برخاست ۸۶۱۸ کیلوگرم هستند.
پس از گذشت حدود پنج ماه از تفاهم نامه مذکور، به سراغ سیاوش امیرمکری رئیس هیات مدیره و مدیرعامل شرکت فرودگاهها و ناوبری هوایی ایران رفتیم و از وی در این‌باره جویا شدیم.
در ابتدا خلاصه ای درباره هوانوردی عمومی و تأثیر آن بر اقتصاد صنعت بفرمایید.
امیرمکری: در ابتدا ضروری است که عنوان کنیم هوانوردی عمومی از اصلی ترین بخش های صنعت هوانوردی غیرنظامی است؛ در ماه های اخیر از هوانوردی عمومی به عنوان یکی از راهبردهای جدید مجموعه وزارت راه و شهرسازی نام برده می شود، پویایی هوانوردی عمومی، پشتوانه ای جدی برای حمل و نقل هوایی برنامه ای و توسعه آن است و نقش موثری در افزایش سهم هوانوردی در تولید ناخالص داخلی، رونق اقتصاد فرودگاه ها، تاثیرگذاری مستقیم و غیرمستقیم بر سایر صنایع و دیگر کسب و کارهای راهبردی، فرصت‌های شغلی جدید، مهندسی طراحی و تولید و فعال سازی شبکه زنجیره تأمین، ایفا می‌کند.
چه شد که موضوع هوانوردی عمومی در دستور کار جدی صنعت حمل و نقل هوایی و همچنین شرکت فرودگاهها و ناوبری هوایی ایران قرار گرفت؟
امیرمکری: در سال های اخیر فقدان هوانوردی عمومی و عدم فعالیت های جدی در بخش های عملیاتی، خدماتی، فرودگاهی و زنجیره تأمین آن و تنها توجه به شرکت هواپیمایی و حمل و نقل هوایی برنامه‌ای، موجب شکل گیری مشکلاتی در صنعت هوانوردی و به ویژه اقتصاد فرودگاهی شده است، صنعت هوانوردی کشور نیازمند تغییر تاکتیک از هواپیماهای بزرگ با ظرفیت بالا به هواپیماهایی با سایز کوچک تر و ظرفیت کمتر و با رویکرد افزایش فرکانس پروازی است.
تشکیل کمیته توسعه هوانوردی عمومی در شرکت فرودگاهها و ناوبری هوایی
با طرح این مطالب، تاکنون چه گام هایی در این حوزه از سوی شرکت فرودگاه ها و ناوبری هوایی ایران و به عنوان یکی از ضلع های صنعت برداشته شده است؟
امیرمکری: برای اجرای طرح توسعه هوانوردی عمومی در نخستین گام، کمیته توسعه هوانوردی عمومی را در شرکت فرودگاه ها و ناوبری هوایی ایران تشکیل دادیم تا ضمن برنامه ریزی برای تسهیل فعالیت‌ها در این بخش و برطرف کردن موانع، به بسترسازی رشد و توسعه فعالیت های هوانوردی عمومی به منظور بهره برداران محدود فعلی و متقاضیان در آینده بپردازیم.
* ناوگان هوانوردی عمومی در دنیا ۴۵۰ هزار فروند / ناوگان شرکت های هواپیمایی ۲۸ هزار فروند
در دنیا موضوع هوانوردی عمومی تا چه اندازه مورد توجه قرار گرفته است؟
امیر مکری: هوانوردی عمومی در دنیای امروزِ صنعت هوانوردی و فرودگاهی، هسته اصلی رشد و تبلور این صنعت بین المللی در همه بخش ها است، وجود ناوگان ۴۵۰ هزار فروندی هوانوردی عمومی در مقابل ناوگان ۲۸ هزار فروندی شرکت های هواپیمایی، نشان دهنده اهمیت و تاثیر بالای این حوزه است و توجه به هوانوردی عمومی در ایران از عوامل موثر در کاهش مشکلات در صنعت هوانوردی به شمار می رود.
* هوانوردی عمومی فرصتی برای نوآوری های فناورانه و ایجاد کسب و کارهای کوچک
جایگاه هوانوردی عمومی در صنعت، تا چه اندازه قابلیت گسترش و ارتقا دارد؟ ظرفیت اشتغال زایی آن چگونه است؟
امیرمکری: هوانوردی عمومی فقط محدود به هواپیماهای یک موتوره فوق سبک نیست، هوانوردی عمومی ضمن افزایش ظرفیت ناوگان، فرصت های خوبی را در ایجاد نوآوری های فناورانه و کسب و کارهای کوچک فراهم می کند و راه‌اندازی شرکت‌های هواپیمایی غیر برنامه ای یا ایرتاکسی، چارترهای خصوصی، هواپیماهای شخصی با بهره‌برداری اختصاصی، کارگوی هوایی سبک یا پیک هوایی سریع، گردشگری هوایی و خدمات ویژه هوایی همچون آمبولانس هوایی، کنترل و نظارت هوایی و اطفای حریق هوایی و دیگر خدمات در زنجیره تأمین همچون خدمات فرودگاهی و تعمیراتی مورد نیاز را شامل می شود؛ که همگی در فرودگاه ها مدیریت می شود و در بخش عملیات تجاری مسافری به شکل گیری سیستم حمل و نقل با هواپیماهای کوچک یا SATS منتهی می شود که خود مولد شرکت های هواپیمایی محلی یا Commuter با ظرفیت حداکثر ۱۹ صندلی است و می تواند با همکاری های مشترک با شرکت های هواپیمایی بزرگ‌تر، موجب اصلاح شبکه پروازی و نهایتا شکل‌گیری شبکه Feeder و Hub & Spoke داخلی شود.
مزیت هوانوردی عمومی در بخش فرودگاهی چیست؟
امیرمکری: این امر ضمن اتصال فرودگاه های کوچک یا کمتر برخوردار و کم فعال به فرودگاه های بزرگ‌تر و اصلی، افزایش ترافیک پروازی در فرودگاه های کم ترافیک را به همراه خواهد داشت.
حوزه هوانوردی عمومی در قالب چه هواپیماها و ناوگانی است؟
امیر مکری: هرگونه فعالیت و عملیات هوانوردی تجاری و غیرتجاری، شخصی، آموزشی و عملیات ویژه به غیر از فعالیت شرکت های هواپیمایی برنامه ای یا شرکت هواپیمایی و با هواپیماهای دارای ظرفیت دو تا ۱۹ صندلی و حداکثر وزن برخاست ۸۶۱۸ کیلوگرم، در بسته حمایتی هوانوردی عمومی قرار دارد و شرکت فرودگاه ها و ناوبری هوایی ایران امکانات زیرساختی خود را برای شتاب بخشیدن به هوانوردی عمومی به کار خواهد گرفت.
اصلاح تعرفه‌های فرودگاهی و ناوبری در هوانوردی عمومی/ کاهش ۳۰ درصدی تعرفه هواپیماهای تا حداکثر وزن برخاست ۲۰۰۰ کیلوگرم
پیش از این و در خرداد ماه امسال، در جلسه ای با حضور جنابعالی، دبیر ستاد توسعه فناوری‌های فضایی و حمل و نقل پیشرفته معاونت علمی و فن آوری ریاست جمهوری، معاون حمل و نقل وزیر راه و شهرسازی و رئیس سازمان هواپیمایی کشوری، تفاهم نامه‌ای در حوزه هوانوردی عمومی به امضاء رسید، تعهد شما ( شرکت فرودگاهها و ناوبری هوایی ایران) در این تفاهم نامه چه مواردی بود؟
امیر مکری: در تفاهم نامه هوانوردی عمومی که با ستاد توسعه فناوری‌های فضایی و حمل و نقل پیشرفته معاونت علمی و فن آوری ریاست جمهوری و سازمان هواپیمایی کشوری داشتیم، در بند ۲ از ماده ۲ این تفاهم نامه به تعهدهای شرکت فرودگاه ها و ناوبری هوایی ایران اشاره شده است، در این راستا، در بخش اصلاح تعرفه‌های فرودگاهی و ناوبری در دو مرحله اقدام شد که در نخستین گام با استفاده از ظرفیت‌های فعلی ماده ۱۰ آیین نامه اجرایی ماده ۶۳ قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین، ۳۰ درصد از میزان تعرفه های هواپیماهای تا حداکثر وزن برخاست ۲۰۰۰ کیلوگرم کاهش یافته و در مرحله دوم برای اصلاح اساسی آیین نامه اقدام شده است.
پیش بینی می کنید چه مشوق های دیگری برای هوانوردی عمومی داشته باشید؟
امیر مکری: در طرح جدید که نیازمند تصویب در هیات وزیران است، فرودگاه های کشور به سه گروه تقسیم می شود و سطح وزنی ناوگان هوانوردی عمومی تا ۸۶۱۸ کیلوگرم افزایش می یابد، در بازنگری انجام شده تعرفه های فعالان هوانوردی عمومی در بخش های ناوبری هوایی، نشست و برخاست، پارکینگ و تسهیلات و خدمات فرودگاهی به صورت متوسط تا ۷۵ درصد و برای بهرهبرداران آموزشی تا ۹۰ درصد کاهش خواهد یافت که این موضوع در صورت تصویب در دولت، ابلاغ خواهد شد.
امیدوار هستیم بهره برداران و به ویژه مراکز آموزشی، این تغییرِ محسوس و چشمگیرِ تعرفه ها را در نرخ گذاری ساعات آموزشی پرواز خود برای استفاده عمومی با نظارت سازمان هواپیمایی کشوری اعمال کنند.
از نظر مدیریت ترافیک هوایی ناوگان هوانوردی عمومی چه مواردی در دستور کار قرار گرفته است؟
امیرمکری: در بخش اصلاح ساختار مدیریت ترافیک هوایی برای پروازهای با دید یا VFR، نسبت به یکپارچه سازی کنترل فضا و ارایه خدمات اطلاعات پرواز یا FIS، اقدام خواهد شد و نظام مانیتورینگ و رصد موقعیت و اطلاعات وسیله پرنده بر بستر ماهواره با استفاده از گیرنده‌های ADS-B برای نخستین بار اجرایی می‌شود.
* سند جامع برنامه توسعه هوانوردی عمومی در فرودگاه ها تدوین شد.
امیرمکری: از دیگر اقدامات در این حوزه می توان به تدوین سند جامع برنامه توسعه هوانوردی عمومی در فرودگاه ها، یکپارچه سازی سامانه اطلاعات عملیاتی هوانوردی و پرداخت عوارض خدمات و استفاده از امکانات و تسهیلات فرودگاه ها توسط بهره برداران و افزایش زمان عملیاتی فرودگاه ها اشاره کرد.
هر یک از این برنامه ها و اقدامات می تواند موجب برطرف کردن موانع تولید و بسترساز توسعه هوانوردی عمومی و رشد فعالیت های عملیات تجاری و غیرتجاری در آینده شود که افزایش ترافیک هوایی و فعالیت هوایی و هوانوردی در فرودگاه های کشور را به همراه دارد.
هماهنگی بین ارگانی در این حوزه چگونه است؟ ارگان‌های متولی چه همکاری می‌توانند با یکدیگر در بخش هوانوردی عمومی داشته باشند؟
امیر مکری: شرکت فرودگاه ها و ناوبری هوایی ایران در فرودگاه‌های تحت مالکیت خود از هرگونه سرمایه‌گذاری در همه بخش‌های مربوط به هوانوردی عمومی و زنجیره تأمین آن یا هرگونه فعالیت در این زمینه حمایت می‌کند.
امیدواریم که سایر دستگاه‌های طرف تفاهم‌نامه توسعه هوانوردی عمومی و دیگر بخش‌های مرتبط با صنعت هوانوردی، اقدامات اساسی را برای تسهیل بهره‌برداری از ناوگان هوانوردی عمومی انجام دهند تا ضمن کاهش هزینه‌های عملیاتی آنها و افزایش بهره‌وری، زمینه برای رشد ناوگان این رده و تولد کسب و کارهای جدید و به دنبال آن ایجاد فرصت‌های شغلی مستقیم و غیرمستقیم فراهم کنند، زیرا هر یک می‌تواند در توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مناطق و به ویژه حیات اقتصادی فرودگاهها موثر واقع شود.
امیرمکری پیش از این نیز در این باره گفته بود: بخش متقاضی ایرتاکسی بخش خصوصی است؛ اگر بخش خصوصی با محاسبات خود تشخیص دهد که این ظرفیت می‌تواند برایش درآمدزا و اقتصادی باشد، این کار را شروع می‌کند، در این حوزه، قطعاً هر کسی که زودتر وارد شود، بیشترین سود را از این شرایط خواهد داشت.
* ایرتاکسی برای فرودگاه‌های کوچک و کم‌تردد
مدیرعامل شرکت فرودگاهها و ناوبری هوایی ایران درباره احتمال راه‌اندازی ایرتاکسی در فرودگاه‌های پرتردد نظیر مهرآباد و شهید هاشمی‌نژاد مشهد نیز گفته است که در فرودگاه‌های مهرآباد و مشهد ظرفیت تکمیل است و این فرودگاهها ظرفیت ایرتاکسی ندارد و نیاز هم نیست، ایرتاکسی بیشتر برای جاهایی است که پرواز برنامه‌ای وجود ندارد اما فرودگاهها و شهرهایی که پرواز برنامه‌ای روتین زیادی دارند، و در هر ساعت که مسافر نیاز داشت، پرواز وجود دارد، نیازی به ایرتاکسی ندارد و اصلا برای مسافر هم ارزش اقتصادی ندارد چون هر لحظه پرواز وجود دارد.
* امکان پرواز از شهرهای کوچک به مراکز استان‌های بزرگ‌تر
وی در پاسخ به این سؤال که اگر متقاضی ایرتاکسی قصد پرواز از شهرهای کوچک به پایتخت یا مشهد داشت، باید چکار کند؟ گفت: اگر مسافری قصد استفاده از ایرتاکسی از مناطق کم تقاضا یا فرودگاه‌های کوچک را داشت، به برخی مرکز استان منتقل می‌شود و از آنجا به تهران سفر می‌کند؛ فعلاً ایرتاکسی از فرودگاه‌های کوچک به تهران به دلیل ترافیک بالای فرودگاه تهران و محدویت‌هایی که داریم، نداریم؛ ترجیح می‌دهیم فرودگاه‌هایی که ترافیک کمتری دارند، در گام اول وارد بحث ایرتاکسی شوند؛ همچنین ما در این صورت دستمان بازتر است تا سایر خدمات هوانوردی عمومی را در فرودگاه‌های کوچک ارائه دهیم و این خدمات در این فرودگاهها مناسب‌تر خواهد بود.
منبع: خبرگزاری فارسی
نوشته جزئیات تازه از راه اندازی ایر تاکسی در ایران اولین بار در پارس توریسم. پدیدار شد.
