الموت، سرزمینی با قلعه های تاریخی و طبیعتی هزار رنگ

الموت، سرزمینی با قلعه های تاریخی و طبیعتی هزار رنگ است که باید آن را دید و لمس کرد، این منطقه زیبا و دیدنی بدون شک مقصد خوبی برای گردشگران نوروزی بویژه پایتخت نشینان که فاصله کمی با آن دارند، محسوب می شود.

ایرنا: الموت سرزمینی که به آشیانه عقاب و زیستگاه پلنگ ایرانی معروف است، منطقه ای کوهستانی در شمال شرقی استان قزوین و بخشی از دامنه های رشته کوه البرز است که به لحاظ تقسیمات کشوری به ۲ بخش الموت غربی با مرکزیت رازمیان و الموت شرقی با مرکزیت معلم کلایه ۲ بخش از توابع شهرستان قزوین به شمار می روند.
طبیعت دل انگیز و بکر الموت و هوای پاک و دلپذیر آن، این نقطه را به یکی از بهترین مقاصد برای کسانی که دوست دارند از هیاهوی شهرهای پرجمعیت و آلودگی هوا و دود خودروها فرار کرده و چندروزی را در آسایش و آرامش بگذرانند، تبدیل کرده است.
الموت با داشتن قلعه ها و دژهای تاریخی و پررمز و راز،دره های عمیق و مه آلود، دریاچه و غارهای شگفت انگیز، درختان کهنسال و شالیزارها،چشمه سارها و رودهای زلال، گلزارها و دشت های سرسبز و کوه های پوشیده از برف، چشمه های آبگرم، پوشش متراکم جنگلی و بافت سنتی روستایی از جمله روستاهای پلکانی می تواند یکی از بهترین گزینه های سفر در نوروز ۹۸ بویژه برای شهروندانی که در شهرهای بزرگ زندگی می کنند باشد، بویژه تهران و کرج که فاصله کمی با این منطقه زیبا و تاریخی دارند.
مسیر دسترسی به الموت از طریق راه های اصلی ۲ جاده پر و پیچ و خم و البته زیبای کوهستانی است که از قزوین آغاز می شوند و یکی منتهی به الموت غربی شده و دیگری به الموت شرقی می رود.
باید یادآور شد، الموت یکی از کاندیداهای ثبت در فهرست میراث جهانی یونسکو نیز به شمار می رود.
پرونده ثبت جهانی منظر تاریخی و طبیعی و فرهنگی الموت در یونسکو در حال پیگیری است، هرچند تداخلات انسانی از جمله ساخت ویلاها و تغییر شکل بافت روستایی در این منطقه از چالش های پیش روی این پرونده به شمار می رود.
جدا از آثار و بناهای تاریخی مربوط به اوایل دوره اسلامی، الموت همچنین یکی از مراکز و کانون های تمدنی ایران محسوب می شود، بر اساس یافته‌ها و داده‌های باستان‌شناسی، آثاری به قدمت چهار هزار سال از تمدن الموت یافت شده است.
سرپیکان مفرغی مربوط به هزاره قبل از میلاد و پیکرک های جانوری و انسانی مربوط به ۷۰۰ تا ۱۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح کشف شده در اندج و گورستان نظام باغ الموت از جمله اشیای قدیمی کشف شده در این منطقه به شمار می روند که اکنون در موزه شهر قزوین به نمایش گذاشته شده و معرف تمدن این بخش از سرزمین زیبای ایران هستند.

** قلعه حسن صباح، دژ منحصر به فرد و سحرانگیز الموت

سفر به الموت بدون دیدن قلعه تاریخی حسن صباح خالی از لطف است، بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی به شوق دیدن این دژ تسخیر ناپذیر و منحصر به فرد که بر فراز یک پرتگاه بلند در میان صخره های سرخ و خاکستری الموت بنا شده است، به این منطقه سفر می کنند.
قلعه تاریخی الموت در فاصله حدود ۱۰۰ کیلومتری از شهر قزوین و در حاشیه روستای گازرخان در بخش الموت شرقی و بر بلندای صخره ای با شیب تند در ارتفاع ۲۱۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد.
تاریخ دقیق ساخت این قلعه مشخص نیست اما در برخی کتب زمان احداث آنرا سال ۲۲۶ هجری دانسته اند اما به هرحال باید این بنا را متعلق به قرون اولیه اسلامی و دارای بیش از یک هزار سال قدمت دانست.
این قلعه در سال ۴۸۳ هجری به تصرف حسن صباح در آمده و تا زمان سقوط اسماعیلیان ایران به سال ۶۵۴ مرکز فرمانروایی آنان بوده است.
این قلعه به گونه ای احداث شده که دشمنان راهی برای نفوذ به آن پیدا نکنند به طوری که به دور آن خندق هایی ایجاد و دیواره های بالایی به شکل مورب درآمده تا امکان تسخیر آن وجود نداشته باشد.
یکی از شگفتی های این قلعه که بر بلندای صخره های رفیع الموت قرار گرفته است، سیستم پیچیده آبرسانی با تنبوشه هایی به قطر ۱۰ سانتی متر است که از چشمه کلدر آب را به دژ می رسانده و در حوض های سنگی تعبیه شده ذخیره می کرده است.
به گفته حمیده چوبک، سرپرست تیم کاوش های باستان شناسی الموت، این قلعه از ۲ بخش دژ بالا و پایین تشکیل شده که دژ بالا با توجه به فضاها و اتاق ها به عنوان بخش مسکونی و دژ پایین به منزله بخش بیرونی دژ اصلی و بخش حاشیه ای به شمار می رفته است.
دروازه شمالی و سردر دارالعماره این دژ دارای ستونها و ازاره سنگی با تزیینات پرکار آجری همچون برج های دوگانه خرقان و مسجد جامع اصفهان است.
سردر دارالعماره این بنا دارای کتیبه ای به خط کوفی بوده که از بین رفته ولی تکه هایی از آن در خاکبرداری های سال های گذشته پیدا شده است.
کاشی های زرین فام بدست آمده از کاوش های باستان شناسی در سال جاری و گچ بری های بدست آمده در ورودی قلعه نشانگر تزئینات زیبای این قلعه و هنر معماری دوران گذشته است.
مشاهده مناظر پیرامون قلعه الموت از داخل آن که مشرف به پرتگاه ها و دره های عمیق هستند، تماشایی و بسیار لذت بخش است.
گروه باستان شناسی الموت چندین سال است که در این قلعه به کار کاوش مشغول هستند و قرار است ضمن مرمت و آوار برداری بنا و لایه نگاری قلعه برای کشف دوره های استقراری، برخی یافته ها و آثار کشف شده را در موزه ای در روستای گازرخان که در جوار قلعه قرار دارد به نمایش گذاشته بگذارند.

** قلعه لمبسر، دژ نفوذناپذیر

دژهای تاریخی الموت به قلعه حسن صباح خلاصه نمی شود.
قلعه تاریخی لمبسر در شمال شهر رازمیان مرکز بخش الموت غربی و در ۶۳ کیلومتری شهر قزوین قرار دارد و تاریخ بنای آن به دوره سلجوقی بازمی گردد.
لمبسر نیز مانند قلعه حسن صباح جزو قلاع فتح ناپذیر بوده و دژی مستحکم در برابر نفوذ بیگانگان محسوب می شده است.
بخش هایی از این قلعه با کمک میراث فرهنگی برای گردشگران قابلیت بازدید پیدا کرده است.
لمبسر یکی از دیدنی های مهم رازمیان مرکز بخش الموت غربی به شمار می رود که توجه گردشگران را به خود جلب کرده است..

** دریاچه اوان، نگین الموت

دریاچه آب شیرین اوان را باید یکی از بهترین مکان ها برای پیک نیک و گشت گذار گروهی و خانوادگی و استراحت چند ساعته دانست.
دریاچه زیبا و چشم نواز اوان در یکی از دره های وسیع الموت شرقی و در حلقه روستاهای اوان، وربن، زرآباد و زوار دشت و در ارتفاع ۱۸۰۰ متری از دریا و در فاصله ۸۸ کیلومتری از شهر قزوین قرار دارد.
این دریاچه که به ثبت آثار ملی نیز رسیده را می توان از مهم ترین آثار طبیعی و گردشگری استان قزوین نام برد که بازدید از آن در هر فصل زیبایی های خاص خود را داراست.
دورتادور این دریاچه به مساحت ۷۰ هزار متر که عمیق ترین بخش آن ۷٫۵ متر است، پوشیده از باغات و اراضی کشاورزی کشاورزان محلی بوده که چشم انداز و جلوه ای زیبا به منطقه بخشیده است.
جالب است بدانید که دریاچه اوان از محیط پیرامونی خود آبی دریافت نمی کند و تنها منبع تغذیه آب آن از چشمه های زلالی است که از کف دریاچه می جوشد.
برپایی چادر و استراحت در لب ساحل دریاچه، ماهی گیری و قایقرانی در آن از جمله تفریحات گردشگران در فصل بهار و تابستان در حین بازدید از این اثر طبیعی زیباست.
تاسیسات رفاهی از جمله اماکن اقامتی همچون اقامتگاه های بوم گردی، خانه مسافر و سرویس های بهداشتی و پارکینگ برای رفاه حال گردشگران در این دریاچه و حاشیه آن تعبیه شده و وجود دارد.

** صخره های اعجاز برانگیز اندج

دره و صخره های رفیع و یک نواخت اندج رود الموت چشم انداز بی نظیری را پیش روی گردشگرانی که به الموت سفر می کنند، قرار داده است.
موقعیت جغرافیایی این دره و صخره های زیبایش به این شکل است که از ارتفاعات کوه خرم ور آغاز و به روستای شهرک ختم می شود و از شمال به کوه پس وشته، از شرق و شمال شرق به کوه ستو و دره تارو، از شمال و شمال غربی به کوه دیمیان و دره چاکان و از جنوب شرقی به کوه قلعه چای محدود می شود.
این دره و صخره های آن که نمادی از منظر طبیعی الموت به شمار می روند در فهرست آثار ملی قرار دارند.

**روستاهای پلکانی الموت

بافت تاریخی روستاهای الموت همواره یکی از جاذبه های گردشگری این منطقه به شمار می رفته است.
خیلی از روستاهای الموت برخلاف دیگر روستاها هنوز بیشتر بافت روستایی خود را حفظ کرده اند و زنان و مردان با پوشش محلی و سنتی خود در آنها زندگی می کنند.
جالب است بدانید بافت چندین روستای الموت از جمله ‘کلایه’ و ‘آتان’ با خانه های پلکانی و کاهگلی شباهت زیادی به ماسوله گیلان دارند.
بافت تاریخی این روستاها به ثبت آثار ملی رسیده و میراث فرهنگی می کوشد تا با تدابیر خود از این بافت های ارزشمند حفاظت کند.
در کنار روستاهای پلکانی، بافت سنتی و دست نخورده برخی روستاهای الموت نیز دیدنی است و از جاذبه های گردشگری این منطقه زیبا به شمار می رود..

** چنار خونبار زرآباد، درختی که خون می گرید

گفته می شود هر ساله در صبحدم روز عاشورای حسینی مایع سرخ رنگی از چنار کنهسال واقع در صحن امامزاده علی اصغر(ع) روستای زرآباد الموت تراوش می کند.
خون بار بودن این درخت، قدمت دیرینه ای دارد و حتی در زمان شاه سلطان حسین صفوی نیز روایت هایی از آن مطرح شده است.
هرساله در ایام عاشورا هزاران گردشگر از نقاط مختلف ایران و خارج از کشور برای تماشای این پدیده خود را به زرآباد الموت می رسانند.
آنطور که مردم محلی و شاهدان می گوید در سحرگاه روز عاشورا و پس از خواندن مرثیه و عزاداری، صمغ قرمز رنگی از شاخه های درخت چنار کهنسال امامزاده علی اصغر(ع) تراوش می کند.
نکته جالب این است که این مایع فقط روز عاشورا از درخت خارج می شود، یعنی با توجه به متفاوت بودن سال های هجری شمسی و هجری قمری، این اتفاق درست در روز دهم ماه محرم رخ می دهد.
این مسئول افزود: وجود این درخت که برای مردم محلی درختی مقدس بوده، به یکی از جاذبه های گردشگری و مذهبی استان قزوین تبدیل شده است، هر سال در ماه محرم گردشگران زیادی را از کشورهای مسلمان و حتی برخی از کشورهای اروپایی به این محل می کشاند.
دیدن مناظر روستا و باغ های متراکم آن و چشم انداز دریاچه اوان از حاشیه روستا نیز برای گردشگرانی که به این روستای زیبا و تاریخی سفر می کنند، خالی از لطف نیست.

**الموت، قطب تولید زغال اخته، فندق،گیلاس و گیاهان دارویی

اگر تابستان هوس سفر به الموت به سرتان زد، باید سری هم به باغ های زغال اخته هیر زده و چیدن و میل کردن این میوه خوشرنگ و خوش طعم از روی شاخ و برگ درخت را تجربه کنید.
۸۵ درصد زغال اخته ایران، این میوه دارای کاربردهای درمانی فراوان در الموت غربی قزوین تولید می شود.
روستای هیر را باید معدن زغال اخته ایران نامید، روستایی که در تابستان ملمو از دوستداران طبیعت و گردشگرانی است که برای دیدن بافت تاریخی زیبای این روستا و استفاده از طبیعت آن و آب و هوای معتدلش و خوردن و خرید زغال اخته به آن سفر می کنند.
هیر در کنار روستاهای ویار و سپارده و حوالی آن همچنین محل تلاقی سه استان قزوین،گیلان و مازندران هستند و تماشای طبیعت بکر و زیبای آن برای هر بیننده و گردشگری دل نواز و به یادماندنی است.
در سال های اخیر جشنواره زغال اخته در روستاهای الموت برگزار می شود که به رونق گردشگری این منطقه کمک کرده است.
الموت را همچنین باید قطب تولید محصولاتی همچون فندق و گیلاس نیز دانست، میوه هایی که چشیدن طعم آنها سفر به این خطه زیبا را لذت بخش تر می کند.
الموت همچنین محل رویش بسیاری از گیاهان با خواص دارویی است که گردشگران می توانند آنها را در قالب سوغات از مردمان محلی تهیه و خریداری کنند.

** غارهای الموت، نمایی شگفت انگیز از طبیعت

بخشی از جاذبه های طبیعی الموت به غارها اختصاص دارد که البته بیشتر مورد توجه کوهنوردان و طبیعت گردان است.
یکی از این غارها، غار ولی با قدمتی ۲۵۰ میلیون ساله است که با برخورداری از یک تالار اصلی و چندتالار فرعی در پنج کیلومتری جنوب غربی روستای گشنه رود قرار دارد.
غار حاجت خانه در نزدیکی شمال روستای اکوجان نیز از دیگر اثار طبیعی الموت به شمار می رود و نقاشی های یافت شده روی دیواره های آن نشان از وجود تمدن در این نقطه دارد.
غار سفیداب با عمر ۲۹۰ میلیون سالانه نیز از دیگر غارهای موجود در منطقه الموت به شمار می رود که دارای دهلیزهای عمودی و چاه روی های فراوانی است.
قلعه سیالان از دیگر جاذبه های طبیعی الموت به شمار می رود که با ارتفاع ۴۱۸۵ متر در مرز بین قزوین و مازندران قرار گرفته و باید آنرا در زمره اثار گردشگری ورزشی دانست که سالانه صدها تن از کوهنوردان از نقاط مختلف ایران را به سمت خود می کشاند.
کاروانسرای سنگی پیچ بن، قلعه نویزر شاه، آرامگاه‌های سنگی شاه کوه و حسن‌آباد مناظر بکر روستایی در گرمارود، پوشش و گویش محلی در کنار رودها و چشمه سارها و غارها و مسیر روستاهای اتان به کلایه، گرمارود به پیچ بن و هنیز به سیالان از دیگر جاذبه های الموت برای گردشگران به شمار می رود که همگی نشان از قابلیت های بالای این منطقه زیبا و تاریخی در حوزه گردشگری دارد.
البته نباید از نظر دور داشت که بهسازی راه های دسترسی به الموت از جمله راه های روستایی، گسترش امکانات رفاهی و اقامتی و تقویت زیرساخت های ارتباطی همچون اینترنت در کنار ایجاد یک موزه می تواند گردشگران بیشتری را به این سرزمین زیبا جذب کند که این موارد باید مورد توجه دست اندرکاران و مسئولان قرار بگیرد.

The post الموت، سرزمینی با قلعه های تاریخی و طبیعتی هزار رنگ appeared first on توریسم آنلاین.